منظور از تخفیف سنگآهن کم‌عیار، اختلاف قیمت میان سنگآهن عیار بالا و عیار پایین است. در حقیقت، در حالی که سنگآهن پرعیار بیشترین نوسانات قیمتی را در ماه‌های ابتدایی امسال میلادی تجربه کرد، سنگآهن کم‌عیار ثبات قیمتی بیشتری از خود نشان داد. این اتفاق که تاکنون و دست‌کم تا این حد سابقه نداشته کارشناسان را به تکاپو انداخت تا دلیل آن را بیابند.
افزایش شکاف قیمتی
به گزارش اطلس معدن، قیمت هر تن سنگآهن 62 درصد در بندر کینگدائو چین روزهای گذشته کاهش یافته و به 50.57 دلار بر تن رسیده که از آغاز ماه مه تاکنون، از افت 23 درصدی حکایت دارد. عامل مهم دیگری که اکنون در بازار سنگآهن به چشم می‌خورد، اختلاف قیمتی است که میان سنگآهن پرعیار و کم‌عیار وجود دارد که میزان آن از آغاز 2016 م تاکنون 2 برابر شده است. در 4 ژانویه (نخستین روزهای 2016 م) قیمت سنگآهن 62 درصد حدود 42.7 دلار بر تن بود، در حالی‌که هرتن سنگآهن ۵۸درصد (کم‌عیارتر) حوالی 38.5 دلار معامله می‌شد که نشان از اختلاف قیمت 4.18 دلاری یا 9.8 درصدی داشت. هفته گذشته، در شرایطی که هر تن سنگآهن 62 درصد را باید به قیمت 52.5 دلار خرید، اختلاف قیمت با سنگآهن کم‌عیار برابر 11.03 دلار یا 21 درصد شده است. از سوی دیگر میزان صادرات سنگآهن کم‌عیار از هند نیز در 12 ماه گذشته بیشتر شده زیرا دادگاه عالی این کشور قانون ممنوعیت صادرات استان گوا را لغو کرده است. به گفته تحلیلگر بانک استرالیا و نیوزیلند (ANZ) اگر قیمت سنگآهن به همین منوال کاهش یابد، می‌توان انتظار داشت تخفیفی که به سنگآهن کم‌عیار تعلق می‌گیرد، بیشتر شود. بنابر این به وضوح می‌توان تخمین زد در شرایط کنونی فشار بسیاری روی تولیدکنندگان سنگآهن عیار پایین (همچون تولیدکنندگان کوچک مقیاس در استرالیا) وجود دارد که با ادامه‌دار شدن این وضعیت، سختی مضاعفی را رقم خواهد زد.
چین، عامل ایجاد شکاف قیمتی
رییس امور بین‌الملل انجمن سنگآهن ایران هم در گفتوگو با صمت تایید کرد قیمت سنگآهن در بازه‌های مختلف عیار آن، خطی نیست و با افزایش عیار، قیمت‌ها به صورت تصاعدی افزایش می‌یابند. کیوان جعفری‌طهرانی گفت: از طرفی با افزایش قیمت سنگآهن در دوره‌های زمانی مختلف، قیمت سنگآهن پرعیار رشد بیشتری را تجربه خواهد کرد و سهم سنگ‌آهن‌های کم‌عیارتر از این روند، اندک خواهد بود. افزایش قیمت حتی ممکن است باعث شود اختلاف قیمت بین 2 نوع سنگآهن به 2 برابر هم برسد. وی البته دلیل دیگر افزایش قیمت سنگ‌آهن‌های پرعیار را تحولات بازار چین دانست و عنوان کرد: در ماه مارس و آوریل، ساخت‌وساز در چین افزایش یافت و کارخانه‌های فولاد این کشور برای واکنش سریع به وضعیت بازار، استفاده از سنگآهن پرعیار را در دستور کار قرار دادند. در این دوره، بیشتر نیاز چین از استرالیا و برزیل تامین شده است. با این حال، بازار فولاد به سرعت اشباع شد و قیمت آن و در نتیجه سنگآهن به سطوح گذشته خود بازگشت.
وضعیت شکننده معادن بزرگ
جعفری‌طهرانی تشریح کرد: بازگشت قیمت سنگآهن بیشترین اثر را بر ارزش قیمت سنگ‌آهن‌های پرعیار داشت و سنگ‌آهن‌های کم‌عیار، نوسان کمتری را متحمل شدند. به همین دلیل می‌توان گفت معادن بزرگ دارای سنگ‌آهن‌های پرعیارتر، در مقابل نوسانات قیمتی بازار، شکننده‌تر هستند و با کاهش قیمت، دچار زیان بیشتری می‌شوند. با این حال، معادن کوچک هم با گسترش رکود قیمتی، با مشکلات زیادی روبه‌رو می‌شوند و حیات‌شان به خطر می‌افتد. رییس امور بین‌الملل انجمن سنگآهن در پایان گفت: در ایران، معادنی مانند چادرملو، گل‌گهر و سنگان دارای سنگآهن پرعیار هستند و بیشتر معادن خصوصی و کوچک در معادن سنگآهن خود عیار کمتری دارند. این موضوع باعث می‌شود که با افزایش قیمت‌های جهانی سنگآهن، معادن بزرگ و دولتی بیشترین نفع را برده و در مقابل با کاهش قیمت‌ها، زیان بیشتری را متحمل شوند.
منبع: روزنامه گسترش صمت
