بهای جهانی نفت با قیمت سنگ آهن در بازارهای جهانی ربط مستقیمی ندارد اما از زمانی که طلای سیاه روی شیب سقوط قرار گرفته، سنگ آهن هم به خاک سیاه نشسته است. آنچه این دو بازار را به هم ربط میدهد این است که تقاضای چین به عنوان بزرگترین مشتری هر دو کالا به دلیل رکود اقتصادی این کشور کاهش قابل توجهی داشته است. با سقوط قیمت، فعالیت بسیاری از معادن کوچک و متوسط سنگ آهن به تعطیلی کشیده شده و تنها معادن بزرگ در چرخه تولید باقی ماندهاند.
کارشناسان معتقدند چشمانداز قیمت سنگ آهن در بازارهای جهانی طی 2 سال آینده نیز چندان مثبت نیست و با این شرایط خام فروشی سنگ آهن صرفه خود را از دست داده است. راهکاری که از سوی کارشناسان به عنوان جایگزین صادرات سنگ آهن مطرح میشود سرمایهگذاری و گسترش صنایع فولادسازی است.
رکود بازار جهانی سنگ آهن با کاهش تقاضا در چین
امید امیری، کارشناس بخش معدن، رکود بازارجهانی سنگ آهن را تحت تاثیر کاهش تقاضای چین میداند و در این خصوص به «کسبوکار» میگوید: چین به عنوان یکی از بزرگترین متقاضیان سنگ آهن طی حدود 2 سال گذشته با روند رو به کاهش تقاضا روبه رو بوده و بخشهای مصرفکننده سنگ آهن یعنی صنایع فولادی و به تبع آن بخش عمرانی و ساختمانی چین دوران رکود را سپری میکنند. این کاهش تقاضا تاثیر معناداری بر قیمت سنگ آهن در بازارهای جهانی داشته و قیمت به هر تن حدود 45 دلار سقوط کرده است. این قیمت به هیچ عنوان قیمت منطقی برای سنگ آهن که زمانی قیمتهای بالای 100 دلار را هم تجربه کرده، نیست اما همچون بازار نفت قیمتهای فعلی نیز واقعیت بازار به شمار میرود و تولیدکنندگان باید با آن روبهرو شوند.
صنایع فولادسازی سنگ آهن معادن را جذب میکنند
این کارشناس با بیان اینکه معادن کوچک و متوسط توان تولید خود را با قیمتهای فعلی از دست دادهاند، افزود: در منطقه سنگان که قطب سنگ آهن کشور محسوب میشود، از 35 معدن اکنون تنها 5 معدن فعال هستند و سایر معادن به دلیل نداشتن توجیه اقتصادی تعطیل شدهاند. واقعیت این است که با قیمتهای فعلی خام فروشی سنگ آهن صرفه ندارد و معادن بزرگ هم در نقطه سربه سر ادامه فعالیت میدهند.
آنچه معدنکاران را به ادامه کار ترغیب میکند سرمایهگذاریهایی است که در حوزه فولادسازی انجام شده است و امید میرود صنایع فولادسازی در یکی دو سال آینده جذبکننده سنگ آهن معادن باشند و دیگر نیازی به خام فروشی نباشد.
3 برابر شدن تولید فولاد، خام فروشی را متوقف میکند
عضو اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ آهن ایران نیز در این باره گفت: صادرات سنگ آهن این کشور ممکن است از سال 2019 به دلیل پایین بودن قیمتها و همچنین افزایش مصرف مواد خام به دلیل بیش از 3 برابر شدن تولید فولاد ایران تا سال 2025، شروع به توقف کند. کیوان جعفری تهرانی، افزود: صادرات سنگ آهن ایران از 6.23 میلیون تن در سال 2013، احتمالا امسال به 15 تا 16 میلیون تن خواهد رسید اما تا سال 2017 به کمتر از 10 میلیون تن کاهش خواهد یافت. بر اساس آمارهای اتحادیه جهانی آهن و فولاد، ایران در سال 2014 بالغ بر 22 میلیون تن سنگ آهن صادر کرد و نهمین صادرکننده بزرگ سنگ آهن جهان بود. این رقم تنها بخش کوچکی از صادرات 754 میلیون تنی استرالیا، بزرگترین صادرکننده سنگ آهن جهان بود. کاهش 60 درصدی قیمت سنگ آهن طی 2 سال گذشته، موجب تعطیلی معادن پر هزینه در نقاط مختلف جهان از جمله در بسیاری از نقاط ایران شده و بازار بزرگ چین را به محل جولان عرضهکنندههای کم هزینه از کشورهای استرالیا و برزیل تبدیل کرده است. تحلیلگران شرکتکننده در یک نظرسنجی انتظار دارند قیمت سنگ آهن از حدود 57 دلار در هر تن فعلی، طی 2 سال آینده بهطور متوسط 50 دلار باشد. بر اساس آمارهای گمرک چین، صادرات سنگ آهن ایران به چین در بازه زمانی ژانویه تا اوت حدود 50 درصد کاهش یافت و به اندکی بیش از 8 میلیون تن رسید.
ایران همچنین به سنگ آهن بیشتری در داخل نیاز دارد، زیرا قصد دارد تولید فولاد خود را از 3.16 میلیون تن سال گذشته به 55 میلیون تن تا سال 2025 برساند. تهرانی گفت: دستیابی به این هدف، نیازمند سالانه 159 میلیون تن سنگ آهن است.
ظرفیت تولید گندله و کنسانتره در کشور افزایش خواهد یافت
سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران نیز در گزارشی اعلام کرد که ظرفیت تولید گندله در نیمه دوم سال جاری 2.5 میلیون تن و در سال آینده با 15.6 میلیون تن افزایش به 18.1 میلیون تن خواهد رسید. به گزارش ایمیدرو، ظرفیت فعلی تولید گندله 22.1 میلیون تن است که با احتساب پیش بینیهای نیمه دوم امسال و کل سال آینده در مجموع به 40.2 میلیون تن در پایان سال 95 خواهد رسید. بر اساس این گزارش، افزایش ظرفیت گندله در واحدهای گل گهر، سنگان (مبارکه)، سنگان (خراسان)، میدکو (جلال آباد) و میدکو (گل گهر) محقق خواهد شد. همچنین ظرفیت تولید کنسانتره در کشور نیز از 36.8 میلیون تن فعلی به 43.45 میلیون تن تا پایان سال 95 خواهد رسید.
منبع: رزومه کسب و کار