کارشناس ارشد بازارهای جهانی سنگ آهن و فولاد در رابطه با تعیین دامنه نوسان مثبت و منفی سه درصدی برای قیمت‌گذاری شمش در بورس کالا، گفت: اثر این تصمیم کوتاه مدت است و باید از دخالت های دستور پرهیز کرد.
کیوان جعفری طهرانی در گفتگو با فولادبان در رابطه با تعیین دامنه نوسان قیمت‌گذاری برای شمش بیلت گفت: تعیین قیمت پایه و همچنین، سقف قیمتی رسم متداول در کلیه بورس‌های کالایی جهان است. تعیین دامنه نوسان قیمتی متقارن هم در کشورهایی مانند چین که ظاهرا کاپیتالیسم هستند، ولی سیاست‌های کنترلی شدیدی دارند؛ وجود دارد، به نحوی که محدوده سقف و کف با درصدی از قیمت پایه تعیین می‌شود.
وی در ادامه تصریح کرد: این روش به این علت مورد استفاده قرار می‌گیرد تا بتوانند بازار را به صورت دستوری کنترل کنند؛ روشی که دو هفته است چین آغاز کرده و در صدد کنترل قیمت کلیه کامودیتی‌هاست که به صورت موقت موفق عمل کرده است، اما این یک واقعیت است که این روش در هیچ‌یک از بورس‌های کالایی جهان برای میان مدت کارساز نیست.
این کارشناس ارشد بازارهای جهانی سنگ آهن و فولاد با اشاره به اینکه به زودی فنر بورس‌های دالیان و سنگاپور در خواهد رفت و فاصله زیاد می‌شود، افزود: هر قدر بورس کالای دالیان و بورس فلزات شانگهای به طور دستوری قیمت‌ها را کنترل کنند، در نهایت عرضه و تقاضا کنترل‌کننده اصلی بازار است. این در حالی است که کلیه بورس‌های جهانی با دستور دولت‌ها قیمت‌ها را کاهش یا افزایش نمی‌دهند.
جعفری طهرانی تأکید کرد: کنترل دستوری در بورس به این صورت است که عده‌ای به صورت کاذب به عنوان خریدار و یا عده‌ای به عنوان عرضه‌کننده‌هایی که به دنبال کشف قیمت هستند، حضور پیدا می‌کنند و با این عرضه‌های غیر واقعی بورس را به هم می‌ریزند و باعث می‌شوند خریداران واقعی از بورس کالا خارج شوند. در رابطه با ایران، معتقد هستم که این روش در میان‌مدت و طولانی مدت جواب نداده و ممکن است در کوتاه مدت جواب دهد، اما این روش در هیچکدام از بورس‌های جهان برای مدت بیش از یک ماه جوابگو نبوده است.
وی درباره انتخاب محدوده مثبت و منفی ۳ درصد نوسان برای تعیین قیمت گفت: این تصمیم بورس کالا سلیقه‌ای است و از هیچ قانونی پیروی نمی‌کند و کارشناسی که قصد تصویب این قانون را داشته، به این عدد رسیده است.
این کارشناس ارشد بازارهای جهانی سنگ آهن و فولاد با تأکید بر اینکه بورس کالا قصد دارد با این کار قیمت‌ها را کنترل کند، تصریح کرد: من اعتقاد دارم که اگر این قانون به صورت دستوری به تصویب برسد، بازار مسیر خودش را به مرور پیدا می‌کند و باید اجازه دهیم تا بازار بورس ظرف ۶ ماه آینده مسیر واقعی خود را پیدا کند، چراکه بورس کالا یک دوره شش ماهه نیاز دارد تا خودش را بر اساس عرضه و تقاضا هماهنگ کرده و ترمیم شود.
جعفری طهرانی افزود: نباید با دستکاری عمدی مسیر بورس کالا را تغییر داد و اگر در حال حاضر هم این اتفاق می‌افتد، باید در نظر گرفت که این روش در کوتاه‌مدت پاسخ می‌دهد، ولی باید اجازه داد تا در میان‌مدت مسیر خودش را پیدا کند و در رابطه با بلندمدت هم باید گفت، شرایط اقتصادی کشور به گونه‌ای است که هیچ سیاستی جوابگو نیست و ما باید سیاست‌هایمان در تصمیم‌گیری‌های مربوط به این حوزه را به صورت کوتاه‌مدت و میان‌مدت انجام دهیم که منظور از کوتاه‌مدت، عرضه‌های هفتگی و میان‌مدت دوره زمانی ۳ تا ۶ ماهه است.
وی درباره اثرگذاری این تصمیم بر مکانیزم بورس کالا گفت: این تصمیم‌گیری تأثیر بسزایی در مکانیزم بورس کالا ندارد و در واقع، فقط یک بازه منفی و مثبت روی آن تعیین کرده‌اند که تغییرات قیمتی در این بازه اتفاق بیفتد و قطعا کارشناس محترمی که این بازه را تعیین کرده است، با مطالعه روند افزایش و کاهش قیمت در بازار داخلی به چنین نتیجه‌ای رسیده است.
این کارشناس ارشد بازارهای جهانی سنگ آهن و فولاد اضافه کرد: این روش، تنها مانع افزایش بیش از حد قیمت‌ها می‌شود و ما بیشتر باید نگران افزایش بی‌رویه قیمت باشیم، زیرا مفهومی که در بورس‌های بین‌المللی است، اینجا وجود ندارد و حتی اگر تصمیم به کاهش قیمت ۳ درصدی برای یک محصول گرفته شود، شاید آن عدد، قیمت مورد نظر فروشنده نباشد و نمی‌توان به یک فروشنده دیکته کرد که محصول خود را با قیمت خاصی به فروش برساند.
جعفری طهرانی تأکید کرد: این نکته حائز اهمیت است که قیمت تمام شده یک محصول برای عرضه‌کنندگان مختلف متفاوت است چون شرایط تحویل کالا متفاوت است و به عنوان مثال خریداری که از فولاد خوزستان برای مصرف داخلی محصولی را می‌خرد، ولی کارخانه‌اش در استان خراسان است؛ باید هزینه حمل بالایی را بپردازند بنابراین قیمت پایین‌تری پیشنهاد می‌دهد و درست است که قیمت بورس، قیمت تحویل درب کارخانه است، ولی لزوما محل کارخانه‌های مصرف کننده در آن شهر یا استان قرار ندارد.
وی در پایان افزود: به دلیل اینکه قیمت حمل زمینی در ایران قیمت بالایی است که به طور دائم تغییر می‌کند، خریداران مجبورهستند قیمت‌های متفاوتی بدهند و در نظر گرفتن بازه منفی هم به این دلیل گرفته شده است که قیمت از حد معقولی پایین‌تر نیاید.
منبع: فولادبان