اتحادیه اروپا به تازگی از وضع قوانین جدید آنتی‌دامپینگ بر واردات فولاد به این قاره خبر داده است؛ اقدامی که پیش از این نیز از انجام آن سخن گفته شده و با مخالفت کشورهای عضو روبه‌رو شده بود،
اما حال با ادغام شرکت هندی «تاتااستیل» و شرکت آلمانی «تیسِن‌گروپ» و خلق «تاتاتیسِن‌گروپ» به نظر می‌رسد اتحادیه اروپا توان بیشتری برای مقابله با واردات پیدا کرده است.
قوانین حمایتی و تعرفه‌ای در سطح دنیا روزبه‌روز سختگیرانه‌تر می‌شود و این اتفاق هر چند به تقویت صنایع داخلی کشورها می‌انجامد، اما مسیرهای تجارت بین‌المللی را تنگ‌تر خواهد کرد. در همین حال با وجود تعرفه‌های متعددی که اتحادیه اروپا بر واردات فولاد به کشورهای عضو وضع کرده، در امسال میلادی که نزدیک به یک ماه تا پایان آن مانده، واردات فولاد به اروپا افزایشی بوده اما اتحادیه یادشده همچنان بر کاهش حجم واردات مصمم است و در همین راستا قصد دارد با قوانین جدیدی که برای نخستین بار در دنیا تصویب می‌شود، واردات فولاد را از میان کشورهایی که استانداردهای اجتماعی و محیط زیستی را رعایت می‌کنند، انجام دهد. وب‌سایت «متال‌اکسپرت» در گزارشی این وضعیت را بیشتر تشریح کرده و می‌نویسد: اتحادیه اروپا وضع قوانین جدید ضددامپینگ را به منظور افزایش حمایت از صنایع داخلی این اتحادیه تایید کرده و پارلمان اروپا قوانین سختگیرانه جدیدی را تصویب کرد تا از واردات به صورت دامپ (با نرخ بسیار ارزان) در بازار اروپا یا واردات به دلیل ارائه یارانه از سوی کشورهای صادرکننده جلوگیری کند. همچنین اروپایی‌ها به منظور جلوگیری از دامپ، برای نخستین بار در دنیا به شریکان تجاری نیاز خواهند داشت که استانداردهای اجتماعی و زیست‌محیطی را رعایت می‌کنند. این روش پس از اینکه پارلمان اروپا قوانین جدید را تصویب نهایی و در نشریه‌های رسمی اروپا منتشر کرد، به اجرا گذاشته می‌شود.
در همین حال و با وجود واردات فولاد از کشورهای ترکیه، هند و کره جنوبی و نبود تعرفه‌ای در این مورد، فعالان بازار فولاد در اروپا از چنین قانونی به عنوان یک عامل بازدارنده استقبال کردند.
متال‌اکسپرت در ادامه گزارش آورده که در ۸ ماه ابتدای امسال میلادی (نیمه دی ۱۳۹۵ تا نیمه شهریور ۱۳۹۶) واردات فولاد اروپا نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۴/۳ درصد افزایش یافت و به ۱۶/۹ میلیون تن رسید در حالی که رشد واردات در ۸ ماه ابتدای سال گذشته میلادی نسبت به سال قبل به ۱۲/۵ درصد رسید و رشد امسال پایین‌تر از سال گذشته بوده است. در قوانین جدید از شرکت‌های کوچک و متوسط برای سازگاری با شرایط جدید حمایت‌های لازم به عمل می‌آید. از سویی دیگر اتحادیه اروپا در شرایطی از وضع قوانین جدید آنتی‌دامپینگ می‌گوید که پیش‌تر و در سپتامبر (شهریور) گذشته نیز این اتحادیه تصمیم به وضع تعرفه‌های تنبیهی بر محموله‌های فولاد وارداتی از کشورهای ایران، برزیل، روسیه و اوکراین داشت و دولت‌های عضو اقدامات پیشنهادی این اتحادیه را به این منظور رد کرده بودند. شرکت‌های فولادسازی اروپایی، این ۴ کشور را به اعمال سیاست‌های دامپینگ در زمینه فولاد مورد استفاده از ساخت‌وساز و ماشین‌آلات متهم کرده بودند و کمیسیون اروپا که مسئول نظارت بر سیاست‌های تجاری اتحادیه است، طرح‌هایی را برای وضع تعرفه‌های گمرکی حداکثر ۳۳ درصدی بر واردات فولاد از این کشورها پیشنهاد کرده بود که رد شد.
رقابت دو غول فولادی اروپا
این تصمیم اتحادیه اروپا به اعمال قوانین جدید آنتی‌دامپینگ از کجا ناشی می‌شود؟ کیوان جعفری‌طهرانی، تحلیلگر بین‌الملل بازار فولاد و سنگ آهن در گفت‌وگو با صمت در این باره توضیح داد: در ابتدای این بحث باید دو مقوله را از یکدیگر تفکیک کرد؛ اینکه وضع قوانین آنتی‌دامپینگ بر واردات فولاد ایران به اروپا هیچ ارتباطی با تحریم‌هایی که بر ایران وضع شده ندارد، اما گاه دیده می‌شود که این اتفاق را به افزایش فشار تحریم‌ها با آمدن ترامپ نسبت می‌دهند که درست نیست. هر چند گاهی هنوز هم وقتی با شرکت‌های خارجی درباره همکاری صحبت می‌شود، آنها رفع تحریم‌ها را همچنان بر کاغذ می‌بینند و در واقع همچنان در هراس از همکاری با ایران هستند، اما اعمال تعرفه‌های آنتی‌دامپینگ مبحثی جداست، چنانکه پیش از آن نیز کشورهایی مانند برزیل، اوکراین و روسیه به همراه ایران در فهرست اعمال قوانین آنتی‌دامپینگ بودند.
وی افزود: اتفاق چشمگیری که در صنعت فولاد اروپا رخ داده، این است که دومین غول فولادساز این قاره با عنوان شرکت «تاتاتیسِن‌گروپ» در سپتامبر گذشته شکل گرفت. این شرکت حاصل ادغام تاتااستیل هند و تیسن‌کروپ آلمان بود. این اتفاق به معنای افزایش تولید فولاد در اروپاست. علاوه بر این، ما غول فولادی دیگری نیز در اروپا به نام «آرسلور میتال» داریم که نخستین تولیدکننده فولاد اروپاست و براساس برنامه‌هایی که برای افزایش تولید دارد، شانه به شانه «تاتاتیسن‌گروپ» در مسیر رشد تولید پیش می‌رود. آرسلور میتال نیز به تازگی اعلام کرده که فروش داخلی فولاد این شرکت در ۳ ماه سوم امسال میلادی با ۶ درصد رشد نسبت به مدت مشابه سال گذشته همراه بوده است. فروش صادراتی این شرکت نیز ۴۸/۵درصد رشد داشت در حالی که تاتاتیسن‌گروپ هم به دنبال افزایش تولید محصول فولادی خود بوده و فعالیت این دو غول رقیب می‌تواند نیاز بازار اروپا را تامین کند.
جعفری‌طهرانی در تشریح انگیزه اتحادیه اروپا از وضع تعرفه‌های جدید بیان کرد: حال اتحادیه اروپا نسبت به حجم فولاد وارداتی احساس خطر می‌کند به ویژه آن حجم که از برزیل وارد می‌شود. این کشور نهمین تولیدکننده بزرگ فولاد در جهان است در حالی که ایران نیز در چند سال گذشته موفق شده رتبه خود را از شانزدهمین تولیدکننده به چهاردهمین ارتقا دهد و در ۶ ماه ابتدای امسال خورشیدی، این رتبه را به دوازدهم برساند. این افزایش تولید می‌تواند زنگ خطری برای اتحادیه اروپا باشد چون احساس می‌شود که ادامه این واردات به ضرر تولیدکنندگان داخلی این کشورهاست و آنها قدرت رقابت با محصول وارداتی را از دست می‌دهند.
این تحلیلگر در نهایت به موضوع اولویت‌بخشی اتحادیه به استانداردهای اجتماعی و مسائل زیست‌محیطی در گزینش شرکت‌های همکار پرداخت و گفت: این اتفاق نه تنها در اتحادیه اروپا، بلکه در چین هم محل توجه است و حتی سازمان تجارت جهانی مجبور شده قوانین زیست‌محیطی را به اعضای خود تحمیل کند و اتفاقاتی هم که گاه در زمینه کاهش تولید فولاد در چین رخ می‌دهد و کارخانه‌هایی که بسته یا ادغام می‌شوند، محصول اقداماتی است که انجمن آهن و فولاد چین (سیسا) پیگیر آن است تا منطبق با قوانین کنوانسیون زیست‌محیطی رفتار کند. در اروپا هم این روش با جدیت بیشتری در جریان است.
منبع: روزنامه صمت
