از سوی کیوان جعفری طهرانی ،تحلیلگر ارشد صنعت فولاد در مصاحبه با نشریه دنیای فولاد؛ ارگان رسمی فولاد هرمزگان، مطرح شد: نگرانی های آینده بازار جهانی فولاد

یکشنبه ۲۷ آبان ۱۴۰۳

«کیفیت» نخستین و مهم ترین مؤلفه مدنظر مشتریان به شمار می آید. بر این اساس، برای توجه به اهمیت کیفیت در تمام صنایع و خدمات روز ۱۲ نوامبر (۲۳ آبان ماه) روز جهانی و ۱۸ آبان روز ملی کیفیت نام گذاری شده است. این روز برای افزایش آگاهی درباره اهمیت کیفیت و تاثیرات آن بر محصولات و خدمات مختلف برگزار می شود و هدف اصلی از نام گذاری این روزه ترویج استانداردهای بین المللی کیفیت و ارتقای سطح آن در سراسر جهان است.

وضعیت بازار فولاد در سه ماه گذشته تحت تأثیر متغیرهای زیادی قرار داشته است که از جمله آن می توان به وضعیت بد اقتصادی چین، محرک ها و عوامل تضعیف کننده از جمله انتخابات آمریکا اشاره کرد. در این سه ماه گذشته ترس از حضور ترامپ بر بازار مستولی بود و در نهایت دیدیم که انتخاب او سبب شد که بازارها تحت تأثیر قرار گیرد و قیمت ها نزولی شود که در رابطه با فولاد هم این اتفاق رخ داد.

گزارش هایی که مربوط به وضعیت بازار فولاد کشور چین در پایان ماه هشتم، نهم و دهم میلادی بوده با وجود نشان دادن افزایش صادرات فولاد چین که البته این صادرات در طول دو ماه گذشته کنترل شد و اندکی کاهش یافت در ماه هشتم همچنان وجود داشت و اگر همچنان با رکورد ماه هشتم ادامه می یافت چین تا پایان سال می توانست نزدیک به ۱۰۰ میلیون تن از تولیدات خود را صادر کند اما چین از ماه نهم برای رفع بحران مسکن در اندیشه تمرکز بر بازار داخلی بود و با توجه به جمعیت بالای این کشور اگر سرانه مسکن افزایش پیدا کند، این موضوع به تنهایی باعث تقویت قیمت ها می شود. در نتیجه نوسانات قیمت زیادی را در رابطه با سنگ آهن و محصول میانی و محصولات پایین دستی تجربه کردیم، به طوری که در برخی از ماه ها قیمت میلگرد با ورق گرم نزدیک و حتی برابر شد و هم اینک فاصله قیمتی حدود ۳۰ دلاری وجود دارد که این قابل قبول است و جا دارد که فاصله قیمت HRC با میلگرد به بالای ۵۰ دلار نیز برسد. اما این برابر شدن قیمت آسیب زیادی به شرکت های نوردی در تمام دنیا وارد کرد که ایران نیز از این قاعده مستثنا نبود. واقعیت این است که چین نیز بسیار تلاش کرد که به شیوه های مختلف و با وعده وعید به ویژه وعده هایی که بعد از یک هفته تعطیلات اول ماه اکتبر اعمال کرد بر بازار تأثیر بگذارد و بعد از هفته دوم ماه اکتبر که کشور چین به مدت هفت یا هشت روز تعطیل بود، نخست وزیر این کشور اعلام کرد که چین وضعیت اقتصادی مطلوبی دارد که البته قصد داشت به این شکل به بازار شوک وارد کنند، اما پس از یک هفته بازارها به حالت عادی برگشت تا این که نشست فوق العاده کنگره در تاریخ چهارم تا هشتم نوامبر در طول یک هفته گذشته برگزار شد و در آن برای اینکه چین بتواند به رشد اقتصادی ۵ درصدی که تا پایان سال هدف گذاری کرده بود برسد در روز آخر اعلام کرد که ۱۰ تریلیون یوان معادل ۱۳۹۰ میلیارد دلار جهت تقویت بازار حمایت مالی خواهد کرد که البته این موضوع هم به تنهایی جوابگو نبود؛ چرا که تمرکز این رقم بیشتر بر کاهش بدهی های پنهان چین بود.

به عبارتی چین به جای اینکه به شکل مستقیم باعث تقویت بازار شود تا حدودی برای پوشش این بدهی ها از این روش استفاده کرد و هم اکنون که تا پایان سال میلادی حدود ۴۵ روز در پیش است، اینکه چین بتواند به رشد اقتصادی ۵ درصدی برسد هنوز به شکل کامل قطعی نیست. به طور کلی بازار پس از انتخابات آمریکا شاهد کاهش قیمت بود و شوک انتخاب ترامپ بسیار قوی‌تر از کاهش نرخ بهره بود. به هر روی پیش بینی می‌شود در طول یک ماه و نیم آینده چین قطعاً راهی جز تلاش برای دست یابی به رشد اقتصادی ۵ درصدی طبق هدف گذاری خود ندارد و برای این هدف تلاش می‌کند.

به نظر می رسد چین به این هدف خواهد رسید و ظرف دو ماه آینده که ترامپ بر صندلی ریاست جمهوری می‌نشیند، تحریم ها تشدید و او مانع صادرات نفتی خواهد شد؛ همان گونه که وقتی در ماه مه ۲۰۱۸ ترامپ اعلام کرد که از برجام خارج می‌شود و تحریم های جدید وضع می کند در دو دوره اولیه تحریم ها که در آگوست ۲۰۱۸ و نوامبر ۲۰۱۸ بود تحریم فولاد جزو اولویت‌های اصلی قرار گرفت و این موضوع نشان می داد که وزارت خزانه داری آمریکا کاملاً هوشیار است و می داند که صادرات فولاد برای ایران جنبه حیاتی دارد.

با وجود اینکه صادرات به اروپا هم امکان پذیر نیست و بسیاری از کشورها به شکل غیرمستقیم از ایران خرید می کنند اما باز مشکلاتی وجود دارد. برای مثال اتفاق عجیبی که افتاد این بود که در زمان ریاست جمهوری جو بایدن وزارت خزانه داری آمریکا بسیاری از محموله هایی را که در طول چهار سال گذشته صادر شده بود، بررسی و اعلام کرد که این ها از طریق عمان یا کشورهای حاشیه خلیج فارس با تغییر اسناد یا کشتی که در اصطلاح به آن کراس‌استافینگ می گویند به اروپا مجدد صادر شده و این موضوع باعث شد که سایر شرکت‌های صادراتی در داخل و خارج نیز مشمول تحریم شوند.

این موارد خطراتی است که بر بازار فولاد ایران احتمال می‌رود و به نظر من در این فرصت باقی مانده یعنی یکی دو ماه مانده به سال جدید میلادی، شرکت‌های فولادی تا آنجا که ممکن است تمرکز خود را بر روی صادرات بگذارند تا قبل از این که تحریم های جدید اعمال شود، از حداکثر فرصت استفاده کنیم.

از سوی دیگر گرچه سال نوی چینی بر اساس سال قمری و اواخر ژانویه و اوایل فوریه است اما چین روند رشد اقتصادی اش را بر اساس سال میلادی تنظیم می‌کند و در نتیجه ماه ژانویه ماه مهمی برای چین است، چراکه قبل از تعطیلات ژانویه است و اگر چین نتواند به اهداف خود برسد همچون سال‌های گذشته این روند را به ژانویه موکول می‌کند، در نتیجه پیش بینی می‌شود که ژانویه ماه خوبی برای بازار است، اما هم زمان با تعطیلات سال چینی از فوریه و اوایل بهمن به بعد به طور طبیعی بازار به علت خروج چین دچار رکود خواهد شد و پس از تعطیلات چین، نشست سالانه  کنگرهخلق چین که اول مارس و نیمه اسفند برگزار می شود پیشرو است که در آن چین برای رسیدن به اهدافش در طول سال، قوانین جدیدی را وضع می‌کند.

مسلم است که هیچ کس نمی داند که آیا چین برای سومین سال رشد اقتصادی ۵ درصدی را هدف گذاری کرده یا خیر، اما چین در سال های ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ این کار را انجام داد و به طور طبیعی بالای ۵ درصد در شرایط اقتصادی امروز برای چین میسر نیست.

حضور ترامپ تحریم های جدید محدودیت واردات محصولات فولادی و آلومینیومی و حتی خودروهای چینی شرایط را برای چین دشوارتر کرده و اگر این کشور نتواند به اهداف رشد اقتصادی خود دست یابد با زیان اقتصادی سنگینی مواجه خواهد شد.

هر چند هنوز از اهداف چین و سیاست‌های این کشور در طول ریاست جمهوری جدید ترامپ خروجی مشخصی حاصل نشده، اما قطعاً چین سعی می‌کند خود را با این شرایط تطبیق دهد و این موضوع رقابت در بازارهای جدید، شرایط را حتی برای صادرکنندگان فولاد ایرانی سخت خواهد کرد؛ چراکه چین اگر نتواند محصولات فولادی را به آمریکا و متحدان آمریکا صادر کند به طور طبیعی محصولات مازاد را وارد بازار خواهد کرد و رقبا بر قیمت بازار تأثیر خواهند گذاشت و حتی رقابت برای محصولات صادراتی ایران سخت تر خواهد شد.

دیدگاه ها