چین با تولید قطعی حداقل ۹۲۸.۳ میلیون تن و احتمالی تا سقف 950 میلیون تن فولاد در سال 2019 در رتبه نخست جهان قرار دارد. این میزان تولید و دامپینگ در کنار در جنگ تجاری چین با امریکا و تصمیمات اخیر آن مبنی بر کاهش عمر سازهای فلزی، قطعا میتواند نقش اساسی در تعیین قیمت فولاد و سنگ آهن جهان داشته باشد. با توجه به این موضع، بررسی لحظه ای شرایط تولید و صادرات چین به یکی از اولویت های اصلی صاحبان صنعت فولاد تبدیل شده است. در حال حاضر ایران سالانه حدود 27 میلیون تن فولاد تولید می کند با توجه به تقاضای پایین بازارهای داخلی، پیدا کردن بازارهای صادراتی در شرایط تحریم نقش تعیین کننده برای ادامه فعالیت فولادسازان خواهد داشت. در این خصوص تحلیلگر ارشد بینالمللی سنگ آهن و فولاد معتقد است: فولادسازان ایران که در زمینه محصولات میانی و پایین دستی فعال هستند؛ برای صادرات به کشورهای جنوب شرق آسیا باید مقداری هوشیارتر عمل کرده و طوری تصمیم گیری کنند که قیمت صادراتشان به بازار بزرگ ویتنام، مالزی، تایوان، سنگاپور، اندونزی و سایر کشورهای عضو آ سه آن با تفاوت خیلی کم، پایینتر از قیمت داخلی بازارهای هدف باشد. در غیر این صورت مشمول عوارض وارداتی شده و بازار را از دست خواهند داد.
کیوان جعفری طهرانی عنوان کرد: همانطور که پیش بینی شده بود، آمریکا در 15 دسامبر، تحریمها و یا عوارض وارداتی جدیدی برای محصولات چینی وضع نکرد، این امر یک خبر خوبی برای حفظ و یا افزایش قیمت کامودیتیها از جمله سنگ آهن و فولاد است. بازار کامودیتی ها خیلی به نهایی شدن توافق این دو کشور ابر قدرت اقتصادی در 15 ژانویه 2020 خوش بین هستند.
وی با اشاره به مسائل زیست محیطی چین در پی افزایش آلایندگی هوا در فصل زمستان، گفت: در حال حاضر مشکلات آلودگی هوا باعث شده فعالیت برخی از کارخانهها در شهرهای مختلف چین کاهش پیدا کند ؛ این امر کاهش عرضه و افزایش تقاضا را در پی خواهد شد؛ در نتیجه در این فصل سال، قیمت محصولات میانی و پایین دستی فولاد افزایش پیدا خواهد کرد.
طهرانی ادامه داد: به طور کلی در فصل پاییز و زمستان و حتی بعد از عید شکوفه های چین و قبل از گرم شدن هوا، فعالیت کارخانههای فولادی ساعتی شده و این امر تولید شمش فولادی را کاهش میدهد. بنابراین در پایان سال 98 صادرات شمش فولاد به چین مشابه سبتامبر 2019 افزایش خواهد یافت. به تدریج پس از تعطیلات عید شکوفه ها که امسال به علت جابجایی سال قمری جلوتر افتاده و به هفته پایانی ژانویه 2020 موکول شده است کم کم هوا رو به گرما میرود و طبیعتا از نیمه ماه مارس این افزایش قیمت فولاد که در حال حاضر شاهد هستیم، کاهش پیدا میکند.
وی با اشاره به نشست سالانه سران حزب کمونیست چین از 10 تا 15 ماه مارس سال 2020 میلادی که سیاستهای کلی سالیانه کشور چین توسط رئیس جمهوری و رئیس حزب کمونیست در این نشست گرفته میشود، گفت: چین در نظر دارد به دلیل مشکلاتی که در جنگ تجاری ش با آمریکا در سال 2019 اتفاق افتاده و خسارتهای سنگین اقتصادی به چین وارد کرده است، وابستگی اقتصادی خود را به خصوص در کالای استراتژیک ی مانند سنگ آهن (ماده اولیه تولید فولاد) کاهش دهد تا کمتر تحت سیاستهای تعرفهای آمریکا قرار بگیرد؛ زیرا آنها معتقدند که ترامپ فرد غیرقابل پیش بینی است.
تحلیلگر ارشد بینالمللی سنگ آهن و فولاد پیش بینی کرد: دولت چین در نشست سالیانه خود در نیمه اول ماه مارس، تصمیم به کاهش وابستگی خود به واردات سنگ آهن به ترتیب از استرالیا، برزیل، آفریقا جنوبی، هندوستان خواهد گرفت. (جایگاه ایران پس از وضع عوارض 25 درصدی صادرات از ابتدای مهر توسط وزارت صمت از جایگاه پنج به جایگاه دهم پس از قزاقستان، قرقیزستان، مالزی و سایر کشورها سقوط کرده است).
وی سیاستهای آقای جیر بولسونارو رئیس جمهوری 38 ام برزیل را که دقیقا از یکسال پیش یعنی اول ژانویه 2019 این مسئولیت را به عهده گرفت، خطری برای چین دانست و گفت: سیاست روسای جمهوری سابق برزیل یعنی خانم دیلما روسف (36 مین رئیس جمهور برزیل) و آقای میشل تمر (37 مین رئیس جمهور برزیل) که از ابتدای سال 2011 تا پایان سال 2018 به مدت 8 سال عهده دار ریاست جمهوری این کشور بودند را تا حدی مقابل با سیاستهای آمریکا دانست؛ اما سیاست رئیس جمهور جدید این کشور (بولسونارو) تا حدی حفظ منافع آمریکاست و این موضوع برای چین می توان د زنگ خطر جدی باشد و آمریکا از برزیل برای تامین سنگ آهن به عنوان اهرم فشار استفاده کند. از طرف دیگر، استرالیا در سیاستها که در چند سال گذشته در پیش گرفته، همواره حافظ منافع آمریکا بوده است، با پیوستن برزیل به حافظان منافع آمریکا، قطعا در سیاستهای سال 2020 چین تاثیرگذار خواهد بود. بنابراین چین مجبور خواهد شد، وابستگی خود را حدامکان به سنگ آهن وارداتی از طریق دریا کاهش دهد.
این فعال حوزه چرخه زنجیره فولاد با بیان اینکه میزان سنگ آهن چین محدود بوده و هیچ شانسی برای اکتشافات جدید ندارد، افزود: در سال های 2011 تا 2013 چین حدود یک میلیارد و 400 میلیون تن در سال سنگ آهن با عیارهای پایین استخراج و از این میزان 400 میلیون تن کنسانتره در سال تولید کرد. رفته رفته استخراج به عمق 400 تا 500 متری رسید و عیارها از 40 به زیر 20 درصد افت کرد و این امر توجیه اقتصادی استخراج را از بین برد و سال به سال تولید کاهش یافت. د ر حال حاضر این ذخایر وجود ندارد. بنابراین دولت چین ناچار است سیاست کاهش عمر سازههای فلزی در سال 2020 را در پیش بگیرد.
وی ادامه داد: هو جینتائو، رئیس جمهور وقت چین (از مارس 2003 لغایت مارس 2013 )، تصمیم گرفت عمر سازههای فلزی را به 7 سال کاهش دهد؛ به طوری که سازهای بزرگ فلزی پس از 7 سال تخریب شده و خوراک فولادسازان شوند. این در حالی است که شی جین پینگ در دوره اول ریاست جمهوری خود (مارس 2013 لغایت مارس 2018)، عمر سازههای فلزی را به 10 سال افزایش داد و این امر باعث شد وابستگی صنایع فولادسازی چین به آهن قراضه کاهش و نیاز به واردات سنگ آهن افزایش پیدا کند.
تحلیلگر ارشد بینالمللی سنگ آهن و فولاد معتقد است: ترامپ از شروع سال جاری میلادی تا انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در نوامبر 2020 ، طبیعتا کمتر به فکر جنگ تجاری با چین، ترکیه و سایر کشورها خواهد بود و سعی خواهد داشت به سیاستهای داخل کشور بپردازد. قطعا این موصوع در کنار افزایش تولید سنگ آهن برزیل باعث کاهش قیمت سنگ آهن در سال 2020 میشود و این کاهش در سه ماهه دوم سال 2020 (Q2) مشهود تر خواهد بود.
وی بیان کرد: لزوما قیمت فولاد با سنگ آهن همیشه رابطه مستقیم ندارد؛ معمولا بسته به فعالیتهای کنترلی و زیست محیطی چین دارد. پس از ماه مارس با گرم شدن هوا و افزایش تولید کارخ انه های فولادسازی چین، قیمت فولاد کاهش پیدا خواهد کرد؛ بنابراین فولادسازا ن باید از این فرصت استفاده کرده و تا کاهش قیمت فولاد، محصولات خود را صادر نمایند.
وی با اشاره به خبر رویترز مبنی بر اعمال تعرفههای آنتی دامپینگ برای واردات ورق گرم و کویل فولادی غیر آلیاژی از چین، ژاپن، کره شمالی و ویتنام به مالزی، گفت: از سویی وزارت صنعت و تجارت بین الملل مالزی اعلام کرد ه، این کشور قرار است تعرفههای آنتی دامپینگ را به مدت 5 سال روی نورد سرد CRC و کویل (ورق) فولادی غیر آلیاژی وارداتی از چین، ژاپن، کره جنوبی و ویتنام اعمال کند. از سوی دیگر، ویتنام نیز با هدف حمایت از تولیدکننده خود، تعرفه وارداتی تعیین کرده است. این خبر خوبی برای ایران نیست؛ زیر ا کشورهای جنوب شرق آسیا بازار هدف فولاد ایران (محصولات میانی مثل بیلت و شمش فولاد) هستند.
وی با بیان اینکه کشورهای جنوب شرق آسیا بازار هدف فولاد ایران است، گفت: پس از مشکلاتی که اتحادیه فولاد اروپا در اکتبر 2015 با تعیین عوارض برای واردات HRC فولاد مبارکه به اروپا ایجاد کرد، باعث شد صادرات ورق گرم به اروپا با مشکل روبه رو شود. همچنین با توجه به جدیتر شدن تحریمها و تصمیم برخی از کشورها به وضع عوارض برای واردات محصولات فولادی، میتواند مقداری تاثیر منفی روی صادرات فولاد ایران به کشورهای جنوب شرق آسیا داشته باشد.
جعفری طهرانی معتقد است: فولادسازان ایران که در زمینه محصولات پایین دستی فعال هستند؛ برای صادرات به کشورهای جنوب شرق آسیا باید مقداری هوشیارتر عمل کنند و طوری تصمیم گیری کنند که قیمت صادراتشان به بازار بزرگ ویتنام و مالزی، تایوان، سنگاپور و اندونزی با تفاوت خیلی کم (پایینتر) از قیمت های تولید داخلی باشد. در غیر این صورت مشمول عوارض وارداتی خواهند شد و بازار را از دست خواهند داد.