جعفری طهرانی در پاسخ به سوالی درخصوص امکان تحقق تولید 55 میلیون تن فولاد در افق 1404 و منطقی بودن این هدف گفت: ایران تولید 55 میلیون تن فولاد را هدف گذاری کرده در حالی که می تواند بجای تولید قطعی ظرفیت تولید را جایگزین نماید. برای مثال در حال حاضر ظرفیت تولید فولاد ایران 28 تا 29 میلیون تن بوده درحالی که تولید به حدود 20 الی 21 میلیون تن می رسد. لذا تحقق هدف 55 میلیون تن ظرفیت تولید فولاد دور از ذهن نمی باشد.
وی اشاره ای به پیش بینی بدبینانه «والنتینا بورای» از موسسه «وود مکنزی» درخصوص عدم دستیابی ایران به تولید 55 میلیون تن فولاد در افق 2025 میلادی و تولید فقط 31 میلیون تن داشت و افزود: این پیش بینی بسیار بدبینانه و با لحاظ شدن تمامی جنبه ها از قبیل وجود تمامی تحریم ها، مشکلات مالی، عدم تثبیت نرخ ارز، نبود سرمایه کافی و عدم حضور سرمایه گذاران خارجی بوده است.
این کارشناس بین الملل معدن و صنایع معدنی تصریح کرد: ایران حتی در دوره 25 تا 30 سال تحریم ها اثبات کرده که قادر است شرایط را کنترل کرده و اهداف خود را به درستی پیش ببرد و با شرایط خود را وفق دهد پس دستیابی به هدف 55 میلیون تن مقدور خواهد بود.
وی در ادامه به سه سناریوی احتمالی در حوزه مصرف و صادرات فولاد پرداخت و گفت: سرانه مصرف فولاد در ایران از سال 2013 به بعد رو به کاهش رفته و به جرات می توان گفت حدود 50 کیلوگرم ظرف چند سال اخیر کاهش داشته است. اما مطابق برنامه ریزی ها می بایستی مصرف داخلی فولاد در افق 2025 میلادی (1404شمسی) بطور متوسط به 34 میلیون تن برسد. همچنین در بخش صادرات، سناریوی بدبینانه حدود 11 میلیون تن، سناریو خوشبینانه 20 میلیون تن و سناریو واقع بینانه 15 میلیون تن می باشد. به عبارت دیگر با در نظر گرفتن طرح های جامع کشورهای مختلف نظیر هند، عربستان، امارات، بحرین، قطر و پاکستان در حوزه فولاد، سهم واقع بینانه صادرات ایران همان حدود 15 میلیون تن خواهد بود و افزایش صادرات از 7 تا 8 میلیون تن فعلی به 15 میلیون تن ظرف 7 سال آینده محتمل تر است.
وی در پاسخ به سوال دیگری درباره اینکه صادرات کدام یک از محصولات چرخه زنجیره فولاد از سنگ آهن گرفته تا شمش فولاد برای ایران ارزش افزوده بیشتری دارد، اظهار داشت: پاسخ روشن است آهن اسفنجی صرفه اقتصادی بالاتری در صادرات دارد و چون رقابت در شمش فولاد بیشتر اما در آهن اسفنجی به جهت تعداد محدود تولیدکنندگان، کمتر است به همین جهت گزینه بهتر همان آهن اسفنجی است. اگرچه ایران تا مارس 2017 (فروردین 96) در تولید آهن اسفنجی اول بود اما از ماه می به بعد هند با افزایش تولید این محصول جایگاه ایران را گرفت. ایران در سال 2017 بالغ بر 20 میلیون و 500 هزار تن آهن اسفنجی تولید کرد در حالی که هند به تولید 24 میلیون و 390 هزار تن رسید. به عبارت دیگر هند در سال 2017 مقدار 3.89 میلیون تن بیشتر از ایران آهن اسفنجی تولید کرد و در جایگاه اول جهان قرار گرفت. برنامه ایران در سال جاری این است که فولاد سبزوار و کارخانه های آهن اسفنجی دیگری را وارد مدار تولید نماید که با این اتفاق حدود 1.6 تا 2 میلیون تن به تولید آهن اسفنجی افزوده می شود. در کنار ایران، هند هم افزایش تولید خواهد داشت و ظرفیت آن در سال جاری به 26.5 میلیون تن خواهد رسید و همین امر فاصله ایران و هند را به حدود 4 میلیون افزایش خواهد داد و سال به سال این فاصله بیشتر خواهد شد. با این حال ارزآوری حاصل از صادرات آهن اسفنجی برای ایران در سال گذشته خوب بود بنابراین ارزآوری آهن اسفنجی در چرخه فولاد بسته به تناژ، بیشتر از سایر محصولات حتی سنگ آهن دانه بندی فاین و لامپ است. در حالی که در بخش گندله هنوز مازاد تولید برای صادرات در کشور به چشم نمی خورد. صادرات کنسانتره هنوز انجام می شود اما با ورود واحدهای گندله سازی جدید به مدار تولید، کنسانتره نیز تنها برای تامین نیاز داخل مصرف خواهد شد کما اینکه امسال شاهد کاهش حجم قابل توجهی از کنسانتره صادراتی ایران خواهیم بود و تناژ بالغ بر 16 میلیون صادرات کنسانتره در سال 2017 به کمتر از نصف در سال 2018 خواهد رسید. در خصوص فولاد هم باید گفت، فولاد ایران به جهت استفاده از نیروی انسانی بیشتر از متوسط های بین المللی، هزینه تولید بالایی دارد و هرگونه جنگ تجاری و یا دامپینگ قیمت در جهان می تواند به ضرر تولیدکننده ایرانی تمام شود.
جعفری طهرانی در دفاع از تکنولوژی ایرانی پرد که یکی از سخنرانان قبل از ایشان آن را به چالش کشیده بود نیز گفت: اگرچه این روش تا حدودی شبیه به میدرکس می باشد اما این اقدام در زمان تحریم ها و با وجود محدودیت ها ستودنی است. تجربه تحریم های ایران نشان داد که ایران قابلیت وفق دادن خود با شرایط جدید را داراست.
وی در ادامه در پاسخ به سئوالی در مورد تاثیر تک نرخی شدن ارز بر صادرات فولاد و محصولات چرخه فولاد ایران گفت: اگرچه صادرکنندگان هنوز با تک نرخی شدن ارز به طور کامل ارتباط برقرار نکرده اند و تا حدودی مخالفت هایی با آن وجود دارد اما هر قانونی برای اجرا در جامعه زمان نیاز دارد. باید بدانیم اگر ژاپن در برهه ای در اوایل دهه 2000 توانست آلمان را پشت سر گذاشته و اقتصاد سوم جهان شود در ابتدای امر با کاهش ارزش پول ملی این کار را انجام داد، چین نیز همین کار را انجام داد.
این کارشناس امور بین الملل معدن و صنایع معدنی در ادامه با اشاره به جایگاه این کنفرانس هم گفت: این کنفرانس جایگاه ویژه ای در میان کشورهای آسیایی، خاورمیانه و شمال آفریقا و حتی اروپایی دارد. حضور ایرانی ها نیز در این کنفرانس خوب بود و توانستند با طرف های تجاری خود ملاقات های خوبی را داشته باشند.
وی اقدام بجای معدن نیوز در توزیع کاتالوگ شرکت های فعال در حوزه گندله و آهن اسفنجی ایران را مثبت ارزیابی کرد و گفت: توزیع این کاتالوگ مورد استقبال قرار گرفت و می توان انتظار داشت شرکت های حاضر در آن، مورد توجه حاضرین در کنگره قرار گیرند. وی اشاره کرد طبیعتا یکی از روش هایی تجاری امروزه که بیش از نمایشگاه ها جواب می دهد، حضور در کنفرانس های بین المللی است.
گفتنی است، معدن نیوز در این کنفرانس به عنوان حامی رسانه ای حضور داشته و به توزیع کاتالوگ چاپ شده از شرکت های ایرانی پرداخت. این کاتالوگ مورد استقبال حاضرین در این کنفرانس قرار گرفت.
منبع: معدن نیوز