تمرکز بر صادرات؛ صنعت فولاد ایران در سال ۱۴۰۴ با چه چالش‌هایی سردرگربیان است؟
کیوان جعفری طهرانی کارشناس ارشد بازارهای بین المللی در یادداشتی در ماهنامه تحلیلی کارخانه که مربوط به شرکت فولاد مبارکه اصفهان است به تشریح چالش های صنعت فولاد در سالی که گذشت پرداخته است.
متن یادداشت کیوان جعفری طهرانی در ماهنامه کارخانه به شرح ذیل است:
در کشور ما در زمینه تولید و تکنولوژی مشکل خاصی وجود ندارد و من نیز هم‌صدا با بسیاری از کارشناسان این عرصه معتقدم که اگر کمبودها در زمینه تامین برق و گاز در کشور برطرف شود نه تنها ظرفیت تولید فولاد بلکه تولید قطعی کشور نیز از میزان فعلی افزایش قابل توجهی می‌یابد بنابراین در حال حاضر مشکل اصلی کشور که نگرانی بسیاری از فعالان عرصه صنعت فولاد را برانگیخته است مساله صادرات است. امروز کشور از حیث اقتصادی در شرایطی قرار دارد که با مازاد تولید محصولات زنجیره فولاد رو به رو شده است. در بالادستی با مازاد گندله، در سطوح میانی با مازاد بیلت و اسلب و در سطوح پایینی نیز با مازاد سایر محصولات رو به رو شده ایم.
از سوی دیگر امروز کشورهای همسایه و خریدار محصولات نهایی فولادی ما همچون عراق و افغانستان و حتی کشورهای جنوب شرق آسیا عوارض وارداتی یا CVD وضع کرده اند که منجر به بروز مشکلاتی در صادرات محصولات نهایی برای ما می شود. لذا چه در سال گذشته و چه در سال جاری صادرات مهمترین چالش و مشکل ما در زمینه صنعت فولاد بوده و هست.
درخصوص مسیر پیش روی بنگاه‌های صنعت فولاد کشور باید بگویم که همه چیز به سیاست‌های حاکمیت و دولت مربوط است چرا که هر سیاست و قانونی که وضع شود بر سیاستگذاری بنگاه‌های صنعت فولاد اثر گذار است و می‌تواند برنامه ها و اهداف آن را دستخوش تغییر قرار دهد. چنانکه تصمیماتی که در سال‌های اخیر در خصوص عوارض صادراتی اتخاذ شده است توانسته اثرات سوء و محسوسی بر روند فعالیت بنگاه ها بگذارد. در واقع وزارتخانه بی آنکه هیچ نظرخواهی و مشورتی با بنگاه‌ها و تشکل‌ها انجام دهد تصمیمات خود را اتخاذ کرده و برنامه هایش را عرضه می‌کند و بعد که مشکلات یکی یکی ظاهر شدند از فعالان این عرصه و تشکل ها می خواهد که برای حل مشکل نظر بدهند.
این روند لطمات بسیار زیادی به تجار و بنگاه‌های صنعتی وارد کرده است. این در حالی است که در شرایط تحریم تعداد تجار محدود می‌شود و لذا نباید موقعیتی را ایجاد کرد که همین تعداد اندک نیز متضرر شوند و از تجارت فرار کنند. چنانکه می‌دانیم سرمایه بسیار ترسو است و همین که شرایط قدری ناامن شود از ریسک فرار می‌کند.
امروز بازار سرمایه در کشور وضعیت خوبی ندارد و سرمایه‌داران بزرگ به دلیل مشکلاتی که با آن مواجه شده اند با کاهش سودآوری رو به رو شده و تمایلی به سرمایه گذاری مجدد ندارند. این فرار سرمایه و بی انگیزگی بر صنعت فولاد اثر گذار بوده و لذا باید حاکمیت درباره آن فکر اساسی کند.
درباره تحریم ها نیز بسیار سخن گفته و شنیده ایم واقعیت این است که امروز تحریم ها در کشور وجود دارند و ما نیز نمی توانیم فعالیت خود را در این دوران کاهش دهیم اما معتقدم آنچه امروز بیشتر از تحریم ها در حال وارد کردن آسیب و خسارت به صنعت فولاد است وضع قوانین نادرست و عوارض صادراتی، تغییرات ژئوپلیتیکی و تنش‌های سیاسی است.
امیدوارم در سال ۱۴۰۴ شاهد کاهش رکود در بازارها، رونق تولید و رفع قوانین نادرست و محدودکننده باشیم و تمامی بنگاه‌های تولیدی و فعالان صنعت فولاد و معادن بتوانند در شرایطی سالم و امیدوار کننده به فعالیت خود ادامه بدهند.