فولاد یکی از مهم‌ترین و پرکاربردترین آلیاژها در جهان مدرن است. از سال‌ها قبل میزان تولید و مصرف این محصول استراتژیک، یکی از معیارهای سنجش توسعه و پیشرفت صنایع در میان کشورهای جهان بوده و حالا ایران در میان بزرگترین تولیدکنندگان این محصول قرار دارد. آخرین گزارش‌های منتشر شده از سوی انجمن جهانی تولیدکنندگان فولاد نشان می‌دهد که ایران در جایگاه نخست خاورمیانه و در جمع 9کشور برتر تولیدکننده این محصول قرار دارد. تکمیل زنجیره تولید فولاد و محصولات فولادی، یکی از آرزوهای دیرینه کشور بوده است.
به گزارش اخبار مناطق آزاد، روزگاری نه‌چندان دور، خام‌فروشی سنگ آهن در کشور رونق داشت. آن روزها سنگ آهن به صورت خام از کشور خارج می‌شد و در مقابل آن شاهد واردات گندله، آهن اسفنجی، فولاد و ورق‌های فولادی به داخل کشور بودیم. پس از آغاز سیاست تکمیل زنجیره ارزش تولید فولاد در کشور، به مرور شاهد احداث کارخانه‌های متعدد در نقاط مختلف هستیم. دولتی‌ها پیش از این جشن خودکفایی تولید فولاد در کشور را برگزار کرده‌اند؛ اما بررسی محصولات متعدد زنجیره تولید فولاد در کشور همچنان نشان می‌دهد که تکه‌هایی از پازل تولید کامل محصولات فولادی در کشور خالی مانده است.
ورق‌های فولادی ضدزنگ یکی از تکه‌های پازل زنجیره تولید فولاد در کشور است که تاکنون درباره آن اقدامی صورت نگرفته بود. دهه فجر امسال اما در منطقه آزاد قشم شاهد کلنگ‌زنی احداث یک مجموعه تولید ورق‌های فولادی ضدزنگ بودیم؛ اتفاقی که برای نخستین‌بار در کشور رخ داد.
کارشناسان معتقدند که جانمایی این کارخانه تولید محصولات فولادی در جزیره قشم به‌واسطه دسترسی آسان به آب‌های بین‌المللی و همچنین مزیت‌های قانونی مناطق آزاد، یکی از بهترین اتفاقات و انتخاب‌های ممکن است. افق۱۴۰۵ زمانی است که برای احداث و بهره‌برداری از این کارخانه تولید ورق‌های فولادی پیش‌بینی شده است. با این حال وجود منابع انرژی در منطقه و در دسترس بودن نیروی انسانی موردنیاز در جزیره قشم می‌تواند نوید دهنده اتمام این پروژه در زمانی کوتاه‌تر باشد.
سرنوشت تولید فولاد در مناطق آزاد کشور
پیش از کلنگ‌زنی مجموعه تولید ورق‌های فولادی در جزیره قشم، وعده‌ها و اقدامات متعددی در سایر مناطق آزاد کشور برای احداث کارخانه‌های تولید فولاد و محصولات فولادی در رسانه‌ها مطرح شده بود. با این حال آخرین بررسی منابع رسمی خبری نشان می‌دهد که بسیاری از طرح‌های فولادی مناطق آزاد یا هنوز به تولید و بهره‌برداری کامل نرسیده‌اند، یا با ظرفیتی کمتر از ظرفیت پیش‌بینی شده درحال تولید می‌باشند. بررسی خبرگزاری‌های رسمی در زمینه تولید فولاد در مناطق آزاد البته با نتیجه مشخصی همراه نیست و مدت‌هاست که آمار قطعی و روشنی از تولید این محصول در مناطق آزاد کشور منتشر نشده است.
سال۱۳۸۷ رسانه‌ها اعلام کردند که نخستین واحد صنعتی در زمینه تولید فولاد پس از تصویب محدوده جدید منطقه آزاد ارس در سایت صنایع سنگین منطقه آزاد ارس کلنگ‌زنی شده است. در آیین کلنگ‌زنی این مجتمع اعلام شد که کارخانه فولاد ارس با ظرفیت تولید ۲۰۰هزار تن در سال و با سرمایه بیش از ۸۰میلیارد ریال توسط بخش خصوصی احداث می‌شود. با این حال هنوز هم خبری از تولید و توسعه این پروژه در رسانه‌ها نیست.
سال۱۳۹۵ معاون سرمایه‌گذاری و اقتصادی سازمان آزاد اروند اعلام کرد که با تکمیل پروژه‌های در دست ساخت، منطقه آزاد اروند، قطب تولید فولاد کشور می‌شود؛ اتفاقی که هنوز هیچ اثری از آن مشاهده نمی‌گردد. آن زمان اعلام شد که منطقه آزاد اروند درحال تبدیل شدن به یکی از قطب های تولید فولاد کشور است و تعدادی شرکت فولادی در منطقه در دست راه‌اندازی است که با سرمایه‌گذاری قابل‌توجهی در آینده نزدیک بهره‌برداری می‌شوند. پیشرفت فیزیکی کارخانه فولاد کاوه اروند، در زمینه تولید انواع فولاد اسفنجی آن زمان حدود ۷۰درصد اعلام شده بود. دیگر پروژه اقتصادی و فولادی درحال اجرا در محدوده منطقه آزاد اروند احداث کارخانه ذوب فولاد جهان‌آرا نام داشت. همچنین یک پروژه فولادی نیز با همکاری و سرمایه‌گذاری کویت استیل و همکاری شرکت ایمیدرو قرار بود آغاز به‌کار کند.
همچنین در سال۱۳۹۹ مدیرعامل سازمان منطقه آزاد چابهار خبر داده بود که فاز اول شرکت‌های نگین مکران و پسکو کره که طبق برنامه‌ریزی قرار بود به تولید سالانه بیش از ۳میلیون تن فولاد در چابهار برسند، آغاز به‌کار می‌کند. همان زمان اعلام شد که فاز دوم این دو مجموعه در صورت اخذ تاییدیه‌های زیست محیطی، ظرفیت تولید آنها را دو برابر خواهد کرد. براساس طرح جامع فولاد کشور و سیاست توسعه صنایع فولادی در نزدیکی آب، تولید ۱۰میلیون تن فولاد در سواحل مکران پیش‌بینی شده است. آن زمان اعلام شد که فولاد پسکو با مشارکت یک سرمایه‌گذار داخلی در قالب فولاد کاویان پاسارگاد اقدام به سرمایه‌گذاری در چابهار می‌کند.
وعده‌های بی‌عمل فولادی در دولت قبل
فروردین‌ماه سال۱۳۹۳، کمتر از یک‌سال از عمر دولت یازدهم (دولت اول حسن روحانی) گذشته بود که شهریار مشیری، مدیرعامل وقت سازمان منطقه آزاد قشم از ایجاد یک کارخانه عظیم تولید فولاد در این منطقه با آلیاژ مخصوص و از طریق سرمایه‌گذاری خارجی به صورت کنسرسیومی از چند کشور اروپایی خبر داد. طرحی که در تمام سال‌های بعد در دولت یازدهم و دوازدهم هیچ اثری از اجرای آن مشاهده نشد.
همچنین فروردین‌ماه سال۱۴۰۰، چندماه مانده به پایان دولت دوازدهم (دولت دوم حسن روحانی) بود که خبر امضای تفاهم‌نامه طرح عظیم ملی برای تولید ۳میلیون تن فولاد میان سازمان منطقه آزاد قشم و شرکت توسعه فولاد قشم در رسانه‌ها منتشر گردید. شرکت توسعه فولاد قشم، یک شرکت سهامی خاص و متشکل از چند سرمایه‌گذار است و آن‌طور که در سایت انجمن فولاد کشور آمده، این شرکت در دی‌ماه سال۱۳۹۴ با سرمایه ثبتی ۲۷میلیارد تومان فعالیت خود را آغاز کرده است.
اسفندماه سال۱۳۹۵ مدیر شرکت آهن و فولاد غدیر ایرانیان گفته بود: شرکت آهن و فولاد غدیر ایرانیان به همراه شرکت بین‌المللی توسعه صنایع و معادن غدیر ۲۰درصد از سهام شرکت توسعه فولاد قشم را دارا بوده و سایر سهامداران که شامل شرکت توسعه آهن و فولاد گل‌گهر، بانک سینا و شرکت توسعه صنایع و معادن مفید هستند و سهامداران این شرکت در نظر دارند تا در صورت ترغیب و فراهم کردن مناسبات لازم توسط سازمان منطقه آزاد قشم از قبیل در اختیار قرار دادن زمین مناسب و همکاری درخصوص اسکله موردنیاز و تدارک پل عظیم خلیج‌فارس، وارد فاز اجرایی شوند.
بهار۱۴۰۰ و پس از تفاهم‌نامه تولید ۳میلیون تن فولاد در قشم بود که از قول کیهان عباسیان، سرپرست وقت سازمان منطقه آزاد اعلام شد که اعتبار موردنیاز برای پروژه احداث مجتمع فولادی ۱٫۸میلیارد یورو برآورد شده است. همان زمان اعلام گردید که ۱۰۰هکتار زمین در مجاورت هاب پتروشیمی در منطقه سلخ جزیره قشم با دسترسی دریا برای فاز نخست پروژه احداث مجتمع فولاد اختصاص داده شده و البته پیش‌بینی‌هایی نیز برای تامین زمین این پروژه در فازهای توسعه‌ای صورت گرفته است.
قرار بود تا با احداث این مجموعه فولادی، زمینه ورود صنعت فولاد کشور برای اولین‌بار به موج چهارم تکنولوژی در ابعاد حمل‌ونقل دریایی (با احداث زیرساخت‌های لازم جهت تخلیه و بارگیری کشتی‌های بالای ۵۰۰هزار تن) و استفاده از آخرین فناوری‌های جهانی در تکنولوژی ساخت کارخانجات با بالاترین استاندارها و الزامات زیست محیطی انجام شود. مسئولان شرکت توسعه فولاد قشم همان زمان دسترسی آسان به بازارهای جهانی، بهره‌مندی از مزایای سند راهبردی ۲۵ساله با چین و همچنین مزیت‌های اقتصادی موجود مناطق آزاد از دیگر ویژگی‌های مهم برای اجرای طرح احداث مجتمع فولاد قشم عنوان کرده بودند.
ورود واقعی منطقه آزاد قشم به زنجیره تولید فولاد
تفاهم‌نامه بدون نتیجه تولید فولاد در قشم، تنها یک نمونه از موضوعاتی است که در دولت گذشته وعده اجرایی شدن آن مطرح شد و به نتیجه نرسید. از طرف دیگر بررسی بسیاری از افتتاح‌های صورت گرفته در ماه‌های پایانی دولت دوازدهم نیز نشان می‌دهد که بسیاری از افتتاح‌ها در زمانی صورت گرفته که طرح‌ها پیشرفت فیزیکی کمتر از آغاز بهره‌برداری داشته‌اند. نتیجه این شیوه افتتاح‌های عجولانه اما کاهش اعتماد عمومی و از دست رفتن سرمایه‌های مردمی برای نهاد دولت و البته مناطق آزاد کشور بوده است.
یکی از کارشناسان مدیریت صنعت، معدن و تسهیل تولید سازمان منطقه آزاد قشم درخصوص آخرین وضعیت آغاز فعالیت شرکت توسعه فولاد قشم، می‌گوید: «این پروژه هنوز به مرحله واگذاری زمین نرسیده و فعالیت رسمی آنها آغاز نشده است».
حالا حدود ۲۰ماه از انتشار خبر امضای تفاهم‌نامه تولید ۳میلیون تن فولاد توسط شرکت توسعه فولاد قشم در محدوده منطقه آزاد قشم می‌گذرد، اما خبری از پیشرفت این پروژه در رسانه‌ها منعکس نشده است. دهه فجر سال جاری و همزمان با کلنگ‌زنی کارخانه تولید ورق‌های فولادی ضدزنگ در سایت صنعتی کاوه، پیوستن جزیره قشم به زنجیره تولید فولاد و محصولات فولادی کشور اعلام شد.
یکی از کارشناسان مدیریت سرمایه‌گذاری و جذب سرمایه سازمان منطقه آزاد قشم نیز درباره فعالیت این شرکت در جزیره قشم، می‌گوید: «تا پیش از سال جاری (دولت سیزدهم) پرونده‌ای برای هیچ شرکتی جهت فعالیت اقتصادی، سرمایه‌گذاری و تولید فولاد و محصولات فولادی در جزیره قشم تشکیل نشده بود و مجموعه‌ای که در دهه فجر امسال کلنگ آن به زمین خورد، اولین شرکت فولادی منطقه آزاد قشم به حساب می‌آید».
ابتدای دی‌ماه سال۱۴۰۰ و تنها چندماه از آغاز دولت سیزدهم گذشته بود که افشار فتح‌الهی رئیس هیات مدیره و مدیرعامل سازمان منطقه آزاد قشم در جلسه‌ای با اصحاب رسانه، از برنامه راهبردی سازمان منطقه آزاد قشم تا افق۱۴۰۴ رونمایی کرد. در این برنامه راهبردی؛ توسعه صنایع و تولید همراه با انتقال تکنولوژی پیشرفته به منطقه در کنار توسعه صادرات و تجارت بین‌المللی به عنوان سه ماموریت اصلی در بخش ماموریت‌ها و فعالیت‌های اصلی ذکر شده است. حالا و در دولت سیزدهم به نظر می‌رسد که سیاستگذاری اصلی پیش‌بینی شده برای حضور واقعی قشم در زنجیره تولید محصولات فولادی کشور درحال رقم خوردن است.
ارزآوری و صرفه‌جویی ارزی در جزیره قشم
راه‌اندازی اولین کارخانه تولید ورق‌های فولادی ضدزنگ در قشم می‌تواند بخشی از ماموریت‌های اصلی را پوشش دهد. این مجموعه برای نخستین‌بار تکنولوژی و ماشین‌آلات تولید این محصول فولادی را در کشور و در منطقه آزاد قشم مستقر می‌کند. همچنین این مجموعه با ایجاد اشتغال برای ۱۸۰۰نفر، سهم قابل‌توجهی در اشتغال‌زایی جزیره عجایب هفتگانه خواهد داشت.
تولید ورق‌های فولادی ضدزنگ در جزیره قشم با دو هدف اصلی «تامین نیاز داخل» و «حضور صادراتی در بازارهای کشورهای منطقه» صورت گرفته است. ظرفیت تولید این مجموعه ۳۰۰هزار تن در سال پیش‌بینی شده است و براساس برنامه‌ریزی صورت گرفته، یک‌سوم ظرفیت تولید این کارخانه برای تامین نیاز داخل و مابقی آن برای صادرات با نگاه به بازار کشورهای منطقه تولید خواهد شد.
راه‌اندازی صنایع بزرگ با افزایش تولید در جزیره و اشتغالی که به همراه دارد، پیشرانی برای تحول اقتصادی در قشم خواهد بود. از طرف دیگر زنجیره تولید محصولات فولادی یکی از صنایع بالادستی کشور است که علاوه‌بر صادرات، به شکل‌گیری صنایع پایین‌دستی و ایجاد زنجیره تولید و اشتغال در جزیره قشم کمک می‌کند.
برخی از فعالان حوزه صنعت فولاد و محصولات زنجیره فولادی در کشور معتقدند که با بهره‌برداری از واحد تولید ورق‌های فولادی ضدزنگ در جزیره قشم، علاوه‌بر نیاز سالانه داخل کشور به این محصول، می‌توان برای حضور در بازارهای صادراتی سایر کشورهای منطقه نیز برنامه‌ریزی کرد. با این نگاه است که کارشناسان معتقدند تولید ورق‌های فولادی ضدزنگ، یکی از محصولات با ارزش افزوده بالا در زنجیره محصولات فولادی است که می‌تواند به صرفه‌جویی ارزی و ارزآوری برای کشور منجر گردد.
آن‌طور که در طرح احداث کارخانه تولید ورق‌های فولادی ضدزنگ جزیره قشم آماده است؛ این واحد صنعتی ظرفیت تولید ۳۰۰هزار تُن ورق فولادی ضدزنگ را داراست که پس از بهره‌برداری علاوه‌بر تامین نیاز داخل، امکان صرفه‌جویی ۵۰۰میلیون یورویی را به همراه خواهد داشت. همچنین طبق برنامه‌ریزی صورت گرفته، ورق‌های فولادی ضدزنگ تولید شده توسط این مجموعه با صادرات به بازارهای هدف، امکان ارزآوری یک میلیارد یورویی برای کشور را دارد.
اهمیت استراتژیک پل خلیج‌فارس برای چرخه صنعت قشم
همزمان با روزهای دهه مبارک فجر بود که مراسم آغاز مجدد عملیات عمرانی احداث پروژه عظیم پل خلیج‌فارس پس از وقفه‌ای هفت ساله، در جزیره قشم برگزار شد. مسئولان سازمان منطقه آزاد قشم می‌گویند که پل خلیج‌فارس درحال حاضر حدود ۱۵درصد پیشرفت فیزیکی دارد و مبلغ ۴۶۰میلیون یورو برای تکمیل آن برآورد شده است. احداث پل اما تنها یک بخش از چهار رکن طرح شبکه جامع ارتباطی خلیج‌فارس است. این طرح جامع ارتباطی در شامل چهار خط عبور خودرو، یک خط عبور قطار، خطوط اضطراری و پیاده‌راه بوده و چشم‌انداز تکمیل آن حدود سه‌و‌نیم سال در نظر گرفته شده است.
کارشناسان معتقدند که آغاز مجدد عملیات اجرایی پل خلیج‌فارس می‌تواند راهگشای توسعه شتابان و همه‌جانبه جزیره قشم باشد. مختار گرشاسبی معاون اقتصادی و سرمایه‌گذاری سازمان منطقه آزاد قشم درخصوص اهمیت اجرای این پل در سرعت گرفتن رشد اقتصادی جزیره می‌گوید: همزمان با پیشبرد احداث پل خلیج‌فارس، طرح توسعه بندر کاوه جزیره به عنوان دهکده کالا و پایگاه پشتیبانی (در پیوند با بندر شهید رجایی) در دستورکار سازمان قرار دارد تا علاوه‌بر تحول در اقتصاد کشور، افزایش ثبات سیاسی برای ایران در تنگه هرمز و تحکیم نام خلیج‌فارس باشد.
این مقام مسئول در سازمان منطقه آزاد قشم همچنین تصریح کرد: از آنجایی که بسیاری از سواحل جنوبی کشور درحال حاضر توانایی پذیرش کشتی‌های بالای ۱۰۰هزار تُنی را ندارند، بلکه در آینده نیز به دلیل مشکلات فنی ازجمله محدودیت‌های محیطی (مانند عمق آب در بنادر) و مسائل مالی، توانایی پذیرش را نخواهند داشت؛ در چنین شرایطی، سواحل جزیره قشم این امکان را داراست که بتواند کشور را با اسکله‌ای مطابق استانداردهای روز دنیا برای پذیرش کشتی‌های فوق‌‌سنگین در این زمینه توانمند سازد.
سال۱۳۶۷، در روزهایی که هنوز خبری از تاسیس سازمان منطقه آزاد در جزیره قشم نبود، مشاوران شرکت بین‌المللی سوئکو سوئد طرح جامع منطقه آزاد قشم را آماده کردند. در این طرح علاوه‌بر احداث پل خلیج‌فارس و توسعه بندر کاوه به عنوان زیرساخت‌های موردنیاز توسعه جزیره، جانمایی چند مجموعه تولید فولاد و محصولات فولادی نیز در قشم انجام شده بود. در تمام سال‌های گذشته و در دولت‌های مختلف این طرح چندان مورد استقبال مسئولان منطقه آزاد قشم و سرمایه‌گذاران بخش خصوصی و حتی کنسرسیوم‌های داخلی و شرکت‌های بین‌المللی قرار نگرفته بود؛ اتفاقی که حالا و در دولت سیزدهم درحال عملیاتی شدن است.
اهمیت جانمایی صنایع فولادی در سواحل کشور
از مدت‌ها قبل، کشورهای مختلف جهان بزرگترین کارخانجات تولید فولاد و محصولات فولادی را در حاشیه سواحل احداث کرده‌اند. در طرح جامع فولاد کشور نیز انتقال کارخانه‌های فولاد به سواحل جنوبی کشور پیش‌بینی شده است. بسیاری از کارشناسان معتقدند که احداث واحدهای فولادسازی در جوار دریا به لحاظ تامین آب، بهترین گزینه برای جانمایی کارخانه‌ها خواهد بود. همچنین وجود شرکت‌های فولادی در کنار دریا، مزیت‌های متعددی دارد، ازجمله کاهش هزینه حمل صادراتی و حتی در صورت نیاز واردات مواد خام با هزینه کمتر، حمل مواد خام از داخل با کمترین هزینه از طریق حمل‌ونقل ریلی را به همراه دارد.
محمد ابکاء مشاور طرح جامع فولاد کشور می‌گوید: در مطالعات طرح جامع فولاد تمام زوایای تولید فولاد بررسی شد و بهترین مناطقی که برای تولید فولاد مناسب در نظر گرفته شد، خلیج‌فارس و دریای عمان بودند. پیش‌بینی تولید ۱۰میلیون تن فولاد در سواحل مکران نیز یکی از سیاستگذاری‌هایی بود که با هدف دستیابی به تولید ۵۵میلیون تنی هدفگذاری شده در طرح جامع فولاد کشور، صورت گرفت. هرچند هنوز نتیجه مشخصی از آغاز این مجموعه در رسانه‌ها منعکس نشده است.
بررسی تجربیات سایر کشورهای جهان که در میان بزرگ تولیدکنندگان فولاد و محصولات فولادی قرار دارند، نشان از جانمایی این صنعت استراتژیک در سواحل و نزدیکی دریاها است. مسیر توسعه صنایع و محصولات فولادی در ایران با جانمایی‌های نادرست دهه‌ها قبل، حالا با چالش‌هایی مواجه شده است. جانمایی صنایعی که مصرف آب زیادی دارند همچون کارخانه‌های تولید فولاد و ذوب آهن در بخش‌های مرکزی کشور، امروز به بحران کمبود منابع آبی منجر گردیده است. مشابه این اشتباه در جانمایی هشت طرح بزرگ فولادی کشور که در نهایت یکی از آنها به بخش خصوصی واگذار شد و سرنوشت نامشخص هفت طرح دیگر نیز مشاهده می‌شود. با این نگاه، جانمایی کارخانه تولید ورق‌های فولادی ضدزنگ به عنوان یکی از محصولات زنجیره ارزش تولید فولاد در کشور در جزیره قشم، یکی از بهترین جانمایی‌ها از نظر دسترسی به منابع آبی است.
کیوان جعفری‌طهرانی، تحلیلگر بازار بین‌المللی فولاد:
جانمایی صنایع فولادی قشم با نگاه جهانی
کیوان جعفری‌طهرانی تحلیلگر بازار بین‌المللی فولاد در گفت‌وگوی اختصاصی با نشریه، درباره اهمیت ایجاد و احداث مجموعه‌های فولادی در مناطق نزدیک به آب و سواحل می‌گوید: این سیاست از سال‌ها قبل در سایر کشورها و تولیدکنندگان بزرگ فولاد در دستورکار قرار گرفته است.
این کارشناس صنعت معدن و فولاد کشور ادامه داد: در کشوری مانند چین که بزرگترین تولیدکننده و مصرف‌کننده فولاد جهان است، اکثر واحدهای تولیدی فولاد این کشور در شرق این کشور و در سواحل یا حاشیه رودخانه یانگ‌تسه احداث شده‌اند.
به گفته این تحلیلگر بازار بین‌المللی فولاد؛ در ایران متاسفانه شاهد هستیم که بسیاری از طرح‌های فولادی به علت جانمایی اشتباه، در بخش‌های مرکزی کشور احداث شده‌اند؛ البته در سال‌های اخیر پروژه‌های جدید فولادی در حاشیه خلیج‌فارس و سایت مکران طراحی گردیده‌اند.
جعفری‌طهرانی در پایان این بخش از صحبت‌های خود خاطرنشان کرد: پروژه جدید فولادی در جزیره قشم نیز نوید‌دهنده این موضوع است که این طرح با مطالعه و براساس سیاست بین‌المللی احداث پروژه‌های عظیم فولادی در کنار آب‌های بین‌المللی و خلیج‌فارس پیش‌بینی و اجرایی خواهد شد و نگاه جهانی در جانمایی کارخانه جدید فولادی در جزیره قشم قابل مشاهده است.
مزیت‌های احداث مجموعه فولادی در جزیره قشم
مناطق آزاد کشور از همان ابتدا به منظور تسریع در انجام امور زیربنایی، عمران و آبادانی، رشد و توسعه اقتصادی، سرمایه‌گذاری و افزایش درآمد عمومی، ایجاد اشتغال سالم و مولد، تنظیم بازار کار و کالا، حضور فعال در بازارهای جهانی و منطقه‌ای، تولید و صادرات کالاهای صنعتی و تبدیلی و ارائه خدمات عمومی، فعالیت خود را آغاز کردند. نگاهی به جانمایی صورت گرفته برای واحد تولیدکننده ورق‌های فولادی ضدزنگ در جزیره قشم نیز نشان می‌دهد که این مجموعه توانایی پوشش در تمام موارد ذکر شده در ماده(۱) قانون چگونگی اداره مناطق آزاد جمهوری اسلامی ایران را دارا می‌باشد.
کیوان جعفری‌طهرانی در ادامه می‌گوید: آغاز فعالیت یک شرکت بخش خصوصی در زمینه ساخت کارخانه جدید برای تولید ورق‌های فولادی ضدزنگ در جزیره قشم با توجه به بازار خوب این محصول هم در داخل کشور و هم در کشورهای منطقه، اتفاق خوبی است.
این کارشناس صنعت معدن و فولاد کشور اظهار داشت: جزیره قشم منابع انرژی خوبی در اختیار دارد و وجود منابع گازی موجود در منطقه به همراه تکمیل عملیات احداث خط لوله انتقال گاز به جزیره می‌تواند در تامین انرژی موردنیاز این واحد تولیدی نقش مهمی ایفا کند.
جعفری‌طهرانی درخصوص جانمایی این شرکت فولادی در منطقه آزاد قشم نیز گفت: این مجموعه فولادی در جزیره قشم به‌واسطه دسترسی آسان به آب‌های بین‌المللی و بازار صادراتی کشورهای حاشیه خلیج‌فارس و هم برای تامین نیاز داخل به این محصول و هم از نظر در دسترس بودن منابع انرژی، به خوبی جانمایی شده است.
مزیت‌های مناطق آزاد در راستای توسعه صنعت فولاد
مناطق آزاد دارای مزیت‌های اقتصادی فراوانی برای حضور صنایع بزرگ و استراتژیک در کشور هستند. معافیت از برخی قوانین گمرکی، صادرات و واردات آسان، معافیت از پرداخت مالیات و… همگی از جذاب‌ترین موضوعات مربوط به مناطق آزاد است. دسترسی آسان به بازارهای صادراتی به‌واسطه نزدیک بودن به مرزهای بین‌المللی، یکی از نقاط قوت این مناطق برای حضور صنایع با نگاه صادراتی می‌تواند باشد.
کیوان جعفری‌طهرانی همچنین درباره مزیت‌های احداث مجموعه‌های فولادی و صنایع بزرگ در مناطق آزاد کشور نیز عنوان نمود: معافیت مالیاتی، مزیت بسیار خوبی برای حضور صنایع بزرگ در مناطق آزاد کشور به‌شمار می‌رود و استفاده از مزیت‌های قانونی مناطق آزاد می‌تواند موجب این شود که پروژه‌ها با سرعت بیشتری نسبت به سرزمین اصلی به بهره‌برداری رسیده و تولید خود را آغاز نمایند.
این تحلیلگر بازار بین‌المللی فولاد در پایان گفت‌وگوی خود، خاطرنشان کرد: سایر شرکت‌های بخش خصوصی فعال در حوزه صنایع فولادی و سایر صنایع بزرگ کشور نیز می‌توانند برای استفاده بهینه از معافیت‌های پیش‌بینی شده در قانون مناطق آزاد، برای آغاز فعالیت خود در این مناطق حضور پیدا کنند.