تحقیق و تفحص از شرکت فولاد مبارکه که باید مسیر طبیعی خود را طی می‌کرد و اصل امانت و عدالت در آن رعایت می‌شد، مسیر پیچیده‌ای را دنبال می‌کند و به مثابه قطاری پر از سرنشین می‌ماند که در سایه انتشار اطلاعات نادرست و اشتباهی، از کنترل و در واقع از ریل خارج شده است و چشم‌انداز خطرناکی در پیش دارد. انتشار زودهنگام پیش‌نویس ناپخته و غیرقابل تایید قوه قضاییه در ارتباط با نتیجه تحقیق و تفحص مجلس در رسانه‌ها و همین‌طور فضای مجازی، نه تنها جو عمومی جامعه را علیه شرکت فولاد مبارکه و صنعت فولاد به شدت منفی کرده و موجب شوک در بازارهای داخلی شده است، بلکه بازارهای جهانی را نیز تحت‌الشعاع قرار داده است. بنابراین اگرچه روزنامه «جهان‌صنعت» و بسیاری از متخصصان حوزه صنعت و معدن تا پیش از این خواستار اصلاح رویه‌ها در شرکت فولاد مبارکه و بررسی تخلفات در این شرکت بزرگ فولادی بودند، حالا با کلافی پیچیده و سردرگم روبه‌رو هستند که هم فولاد مبارکه را به عنوان برند ملی ایران در بازارهای جهانی زیر سوال برده و هم اینکه دیدگاه داخلی و بین‌المللی را نسبت به صنعت فولاد ایران منفی کرده است.
به عبارتی هدف این رسانه و دلسوزان صنعتی کشور از اعلام برخی از حقایق و مستندات در ارتباط با تخلفات فولاد مبارکه در زمان فعالیت حمیدرضا عظیمیان، تغییر رویکرد مدیران و شفاف‌سازی در صنعت فولاد بود اما حالا روال بررسی تخلفات فولاد مبارکه وارد مسیر اشتباهی و سیاسی شده به طوری که در جو روانی ایجادشده، هر کسی با هر نیتی به صنعت فولاد، فولاد مبارکه و همین‌طور دولت سابق هر انگی که دلش می‌خواهد می‌زند. در این باره رییس هیات تحقیق و تفحص از شرکت فولاد مبارکه اصفهان نیز با بیان اینکه گزارش منتشرشده مورد تایید نیست، اعلام کرده داستان این است که برخی دوست دارند اعداد و ارقامی را دست بگیرند و پشت این ارقام و اعداد هر چه می‌خواهند بگویند. بنابراین اگرچه علت استقبال از تحقیق و تفحص از فولاد مبارکه، شفاف‌سازی و اطلاع‌رسانی بود اما متاسفانه رسانه‌ای شدن گسترده برخی اتهامات و اخبار در این خصوص که هنوز صحت آنها تایید نشده است، شرایط را پیچیده‌تر کرد و به ضرر کشور تمام شد. از این رو اکنون با سیاسی‌بازی‌های زیادی در این خصوص روبه‌رو هستیم. به طوری که مشخص نیست کدام یک از اظهاراتی که مطرح می‌شود، حقیقت دارد و کدام یک نشات‌گرفته از منافع شخصی است. اما آنچه به وضوح مشخص است اینکه مستندات فعلی شفاف و قابل اتکا نیست و به عدد ۹۲ هزار میلیارد تومان تخلف اعلام‌شده نیز نمی‌شود چندان اعتماد کرد. ضمن اینکه نباید فراموش کرد به طور حتم پای دولت در میان است و نمی‌توان فولاد مبارکه و یا یک شخص خاص مثل عظیمیان را مقصر تمامی رانت‌های ایجادشده در کشور دانست. در واقع آنچه لازم است بیان شود این است که در حال حاضر نمی‌شود تمام کاسه‌کوزه‌ها را سر فولاد مبارکه شکست و با نادیده گرفتن فعالیت‌های مثبت این شرکت در بازار داخلی و جهانی، این شرکت را به عنوان نمونه بارز رانت و فساد معرفی کرد. چرا که کم نیستند شرکت‌های صنعتی بزرگی که در سایه دخالت‌های دولت، سیاسیون و مجلس، نمی‌توانند مسیر درست و شفافی را طی کنند و به طور حتم آنها نیز تاکنون با بسیاری از چالش‌ها و معضلات روبه‌رو شده‌اند. در این بین باید این شرایط حساس را درک کرد که بازار صادراتی فولاد ایران به دلیل دامپینگ‌های روسیه و همچنین حال ناخوش چین، روزگار خوبی ندارد و انتشار چنین اخبار زودهنگام و غیرقابل تاییدی، مزید بر علت شده تا جایگاه ایران در بازارهای جهانی خدشه‌‌دار شود.
ترس در بازارهای داخلی، ضرر در بازارهای جهانی
در همین خصوص کارشناس ارشد بازارهای بین‌المللی با بیان اینکه انتشار اخبار مربوط به تحقیق و تفحص از فولاد مبارکه اصفهان باعث ترس در بازارهای داخلی شده و در بعد بین‌المللی نیز بسیار به ضرر ایران تمام شده است، به «جهان‌صنعت» گفت: این خبر نه تنها باعث ایجاد ترس در بازار داخلی، نگرانی سهامداران فولاد مبارکه و همچنین کاهش ارزش سهام این شرکت شده و خواهد شد بلکه بازارهای جهانی فولاد را متاثر کرده است چرا که به هر حال مبارکه بزرگ‌ترین فولادساز خاورمیانه و برند ایران است.
دکتر کیوان جعفری‌طهرانی اظهار کرد: انتشار این اخبار در واقع بازار صادراتی محصولات ایران در چرخه زنجیره فولاد به ویژه خود فولاد را متاثر کرده است و شاهد این هستیم که برخی از کشورها نسبت به خرید و واردات محصولات ایرانی واکنش نشان داده‌اند. موضوعی که برای صادرات محصولات فولادی ایران محدودیت ایجاد خواهد کرد.
وی با اظهار تاسف از انتشار اخبار مربوط به تحقیق و تفحص فولاد مبارکه پیش از قطعی شدن آنها، افزود: این موضوع بسیار خطرناک است و من متاسفم که این خبر پیش از قطعی شدن، در این بعد رسانه‌ای منتشر شده و باعث خواهد شد که بازار صادراتی ایران که در حال حاضر وضعیت خوبی ندارد، خراب‌تر شود.
جعفری‌طهرانی با بیان اینکه این موضوع یکی از معضلات جدید بازار صادراتی فولاد است، گفت: ای کاش این خبر به صورت کنترل‌شده‌تر انعکاس پیدا می‌کرد. ضمن اینکه این اختلاس و رانتی که در مورد فولاد مبارکه مطرح می‌شود با اختلاس آقایان دیگر متفاوت است.
وی ادامه داد: آن آقایانی که اختلاس کرده بودند، یک فرد حقیقی مشخص بودند اما زمانی که این مسائل در مورد یک شرکت مطرح می‌شود، تنها یک فرد را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد بلکه برند شرکت و ادامه فعالیت شرکت را دچار خدشه می‌کند.
خودتحریمی مضاعف ایجاد کردیم
کارشناس ارشد بازارهای بین‌المللی افزود: شرکت‌های بزرگ به طور حتم از این موضوعات متاثر می‌شوند و فولاد مبارکه نیز از این موضوع مستثنی نیست. در واقع با توجه به حجم کاری بالای فولاد مبارکه و نقش پررنگ این شرکت در حوزه صنعت فولاد، این موضوع بسیار خطرناک است و به صنعت فولاد ضربه وارد می‌کند.
وی بیان کرد: فارغ از اینکه بازارهای صادراتی فولاد در حال حاضر به علت رقابت شدید روسیه و سیاست ارزان‌فروشی این کشور از یک طرف و بیماری اقتصادی چین از طرف دیگر، دچار چالش است و وضعیت خوبی ندارد، این خبر نیز مزید بر علت شده است.
کارشناس ارشد بازارهای بین‌المللی افزود: بنابراین بنده معتقدم که عملا با توسعه این خبر، خودتحریمی مضاعفی ایجاد کردیم. ای کاش در این بعد این اتفاق نمی‌افتاد و زمانی که این اعداد و صحبت‌ها تایید می‌شد، اطلاع‌رسانی انجام می‌شد.
منبع: جهان صنعت