کیوان جعفری طهرانی/ کارشناس بین المللی بازارهای جهانی فولاد
کانی های تیتانیوم دار ایلمنیت، لوکوکسن ( محصول دگرسان شده ایلمنیت)، اولواسپینل و چندشکلی (پلی مورف) اکسید تیتان شامل: روتیل، آناناس، بروکیت در آنورتوزیت ها، نوربت، سنگ های گابرویی و نیز به صورت پلاسر و دریایی حاصل از آنورتوزیت یافت می شوند.
بیشتر اکسیدهای روتیل، به صورت پلاسرند و بندرت در گنیسو شیست گزارش شده اند. بر طبق تقسیم بندی آی – مالیشف دو تیپ اصلی کانسارهای تیتانیوم دار عبارتند از:
-کانسارهای تیتانیوم موجود در سنگ های آنورتوزیت باکانه های ایلمنیت و روتیل.
-کانسارهای تیتانیوم موجود در سنگ های گابرویی با کانه های ایلمنیت و تیتانومنیتیت.
با معرفی تکنولوژی کاربردی DRTM متوجه خواهیم شد که کشور ایران چه پتانسیل عظیمی در این خصوص دارد و میلیاردها تن کانسارهای تیتانومگنتیت کم عیار ایران می تواند در آینده نزدیک بحران ناشی از کمبود کانسارهای آهن مگنتیت ایران را مرتفع نموده و با توجه به قیمت بسیار بالای روتیل و دی اکسید تیتانیوم ارزش افزوده چند برابری در مقایسه با آهن مگنتیت برای بخش معدن و بخش تولید فولاد ایجاد نماید.
در سایه تکنولوژی DRTM چندین مرحله خردایش کانسارهای تیتانیوم دار، هفت مرحله جدایش ثقلی جهت جداسازی سه کانی ایلمنیت، تیتانومگنتیت و آهن مگنتیتی و آهن هماتیتی، سه مرحله جدایش مغناطیسی و دو مرحله جدابش الکترواستاتیکی آن هم با استفاده از ۳ تن آب به ازای پالایش یک تن کانسار ورودی تنها به دو مرحله خردایش و دو مرحله جدایش مغناطیسی و بدون رسیدن به درجه آزادسازی چهار کانی یاد شده تقلیل پیدا کرده است.
قابل ذکر است حداقل ظرفیت ورودی هر کوره در این فرایند ۵۰ هزار تن در هر سال می باشد. سنگ های گابرو، آنورتیت و گرانیت در سنگ‌های آذرین و شیست سبز در سنگ های دگرگونه به عنوان منبع اولیه و سنگ‌های موجود در محیط‌های ساحلی، رسوبات رودخانه‌ای، تل ماسه‌های بادی و ساحلی، افق‌های لاتربتی به عنوان منبع ثانویه تیتانیوم در ایران می باشند.
منبع: ویژه نامه کنفرانس تخصصی استیل پرایس با موضوع فولادهای پیشرفته با ارزش افزوده بالا