با اینکه سنگ‌آهن با عیار ۶۲ درصد در چند روز گذشته با قیمت ۱۲۰ دلار در هر تن معامله شد که بالاترین میزان از اواخر اکتبر بود، اما کارشناسان آینده قیمتی این ماده معدنی را چندان پررنگ نمی‌بینند. بر اساس آمارهای اخیر، سنگ‌آهن برای تحویل در ماه مه در بورس کالای دالیان چین با ۷/۰ درصد کاهش به ۵۰/۶۳۹ یوآن (۴۶/۱۰۰ دلار) در هر تن رسید. قیمت معاملات نقدی سنگ‌آهن برای تحویل به شمال چین طی سه هفته گذشته تقریبا ۲۵ درصد افزایش یافت. در همین حال، داده‌های گمرک چین در هفت دسامبر واردات سنگ‌آهن در ماه نوامبر را ۹۶/۱۰۴ میلیون تن گزارش کرد که ۶/۱۴ درصد نسبت به اکتبر افزایش یافته و قوی‌ترین ماه از جولای ۲۰۲۰ بوده است.
مساله مهم این است که افزایش و کاهش قیمت سنگ‌آهن در بازار جهانی در سال ۲۰۲۱ بیش از هر چیز به عرضه و تقاضا بستگی داشته است. در اردیبهشت سال‌جاری بود که قیمت سنگ‌آهن افزایش یافت. یکی از عوامل اصلی این افزایش، کاهش عرضه و مشکلاتی بود که برای تولیدکنندگان بزرگ سنگ‌آهن جهانی اتفاق افتاد. در بین آنها می‌توان به استرالیا و برزیل اشاره کرد که حداقل ۹۰ درصد از سنگ‌آهن وارداتی چین را تامین می‌کنند؛ به‌طوری که هرگونه کاهش عرضه‌ای از سوی این کشورها روی قیمت‌ها هم تاثیرگذار بود.
اما از طرفی شاهدیم که بزرگ‌ترین تولیدکنندگان سنگ‌آهن در برزیل از فوریه ۲۰۱۹ به دلیل شیوع ویروس کرونا نتوانستند به میزان تولیدات قدیم خود دست پیدا کنند. به این ترتیب تولیدکنندگان بزرگ سنگ‌آهن از جمله استرالیا و برزیل، ناتوان از ثبت رکوردهای تولید و صادرات قبلی خود شدند. از طرف دیگر از بهار سال جاری سیاستمداران چین قصد کردند با کاهش صادرات فولاد، افزایش واردات و تولید فولاد را به شکل موقتی کاهش دهند تا حجم مصرف سنگ‌آهن به همان نسبت کمتر شود. وقتی واردات فولاد افزایش و صادرات کاهش پیدا کرد، در نتیجه قیمت جهانی فولاد بالا رفت که این اتفاق در اردیبهشت ۱۴۰۰ افتاد.
برخی تحلیلگران انتظار دارند تولید فولاد چین افزایش یابد و کارخانه‌ها تولید را دوباره ازسر بگیرند. بر اساس آمارها با تولید ۳۶/۹۴۶ میلیون تن فولاد خام در چین در طول ژانویه تا نوامبر که ۶/۲ درصد نسبت به دوره سال قبل کاهش داشته است، زمینه برای افزایش تولید وجود دارد. تحلیلگران با استناد به داده‌های انجمن آهن و فولاد چین مطرح کرده‌اند که تولید فولاد خام در ۱۰ روز اول دسامبر ۱۲ درصد نسبت به ماه قبل افزایش یافته است.
پیش‌بینی شده که قیمت سنگ‌آهن تا پایان سال ۲۰۲۲ به ۷۵ دلار در هر تن کاهش یابد، زیرا احتمالا کنترل‌های شدید تولید فولاد برای محدود کردن انتشار گاز‌های گلخانه‌ای در چین ادامه خواهد داشت. به نظر می‌رسد بازار برای افزایش تقاضای فولاد در نیمه اول سال ۲۰۲۲، بر اساس انتظارات مبنی بر اینکه پکن یک بار دیگر راه‌های محرک برای تقویت رشد اقتصادی را باز خواهد کرد، موقعیت پیدا می‌کند.
«جهان‌صنعت» در این گزارش درباره اینکه روند قیمتی سنگ‌آهن در سال آینده میلادی به چه صورت خواهد بود و اینکه این موضوع چه تاثیری بر قیمت سنگ آن در ایران می‌گذارد با کیوان جعفری‌طهرانی کارشناس ارشد بازارهای بین‌المللی فولاد و سنگ‌آهن گفت‌و‌گو کرده است. او درباره این مهم به «جهان‌صنعت» گفت: مساله اصلی با عرضه و تقاضا و سیاست‌های کنترلی که در حال حاضر در تولید فولاد اعمال شده، مرتبط است. هرچند این روند به یک‌سری محدودیت‌ها همچون المپیک زمستانی و غیره در چین برمی‌گردد، اما سیاست کاهش تولید فولاد چین برای تولید انبوه و تمرکز برای تولید محصولات با ارزش‌افزوده فولاد و آلیاژی یکی از سیاست‌هایی است که کشور چین از سال ۲۰۱۷ آغاز کرده و به جد پیگیر آن است.
کارشناس ارشد بازارهای بین‌المللی فولاد و سنگ‌آهن تصریح کرد: در اواخر دور اول ریاست‌جمهوری شی جین پینگ در ۲۰۱۷ سیاست‌های کاهش تولید فولاد کوره‌های القایی اعمال و قرار شد سیاست‌های تولید فولاد باکیفیت‌تر و باارزش‌تر مد نظر قرار گیرد. جعفری‌طهرانی اشاره کرد: امروزه تقاضای بازار سنگ‌آهن کاهش پیدا می‌کند و رقابت تولیدکنندگان سنگ‌آهن از جمله برزیل و استرالیا همچنان شانه‌به‌شانه پیش می‌رود. او با بیان اینکه تا پایان ۲۰۲۲ برنامه این است که ظرفیت تولید سنگ‌آهن افزایش یابد، خاطرنشان کرد: سامارکو که به عنوان یک گندله‌ساز در دنیا معروف است، بعد از شکست سد باطله خود در اکتبر ۲۰۱۵ از بازار خارج شد و در اکتبر ۲۰۲۱ توانست به نصف ظرفیت تولید خود برسد و قرار است تا پایان ۲۰۲۲ به ظرفیت تولید کامل برسد و این مساله به طور حتم بر بازار سنگ‌آهن نیز تاثیرگذار خواهد بود.
عرضه بیشتر از تقاضا
جعفری‌طهرانی پیش‌بینی کرد که قیمت سنگ‌آهن سال آینده با حرکتی آرام نزولی باشد و گفت: در آینده عرضه بیشتر از تقاضا خواهد شد و این مساله باعث می‌شود که قیمت سنگ‌آهن سال آینده نزولی‌تر شود و افزایش چشمگیری نداشته باشد. او تصریح کرد: با اینکه قیمت سنگ‌آهن امسال و به خصوص در ماه می رکورد ۲۳۰ دلاری را هم شکست، اما در سال آینده چنین اتفاقی نمی‌افتد و بازار حرکت بسیار آرام‌تری خواهد داشت.
کاهش قیمت سنگ‌آهن در ایران
جعفری‌طهرانی درباره این پرسش که این موضوع چه تاثیری بر قیمت سنگ آن در ایران می‌گذارد، گفت: ایران در حال حاضر صادرات سنگ‌آهن چندانی ندارد. با این روند قیمتی هم که بازار در حال حاضر دارد و با وجود عوارض ۱۰ درصدی، صادرات گندله نیز مقرون به صرفه نیست. از یک طرف، سال آینده قیمت متوسط سنگ‌آهن از امسال هم کمتر است. در این بین وقتی قیمت سنگ‌آهن پایین باشد، قیمت گندله هم به همان نسبت کاهش می‌یابد.کارشناس ارشد بازارهای بین‌المللی فولاد و سنگ‌آهن تصریح کرد: اشتباهی که همه مرتکب می‌شوند، این است که تصور می‌کنند پرمیوم گندله عددی است که روی قیمت کنسانتره اضافه می‌شود، اما چنین چیزی اشتباه است. در واقع پرمیوم گندله عددی است که به عنوان جایزه روی قیمت سنگ‌آهن ۶۲ درصد اضافه می‌شود و نه روی قیمت کنسانتره.
او تاکید کرد: از آنجا که ما صادرات آنچنانی سنگ‌آهن و گندله نداریم تاثیر چنین تصمیمات بین‌المللی بر بازار ایران نیز بسیار کم است. بیشتر می‌توان گفت که تاثیر روانی ممکن است داشته باشد و به صورت محدود روی شرکت‌های بورسی تاثیرگذار است. در واقع مخاطبان احساس می‌کنند که بازار ممکن است مطلوب نباشد، اما این یک تاثیر روانی و موقتی است.
منبع: جهان صنعت