تحلیلگر ارشد بازارهای بین‌المللی مواد معدنی و فولاد در خصوص بهبود فضای کسب‌وکار در حوزه معدن و صنایع معدنی گفت: در شرایط اقتصادی ایده آل تجارت معدن بسیار پررسیک است، چراکه بسیاری از فعالان در عرصه معدن بوده‌اند که در بخش اکتشافات معدنی هزینه‌های بسیاری را متقبل شدند و سرمایه‌هایشان بازگشت نداشته و بی نتیجه مانده است.
کیوان جعفری طهرانی در گفت وگو با “ایراسین” با بیان این مطلب در ادامه افزود: بنابراین می‌توان گفت فعالیت در معدن یک تجارت پرریسک است و اکنون نیز که شرایط اقتصادی در کشور دشوار شده این ریسک افزایش یافته و علاقه مندی برای حضور در فعالیت‌های اکتشافی، استخراجی و بخش فرآوری و استحصال فلزات مانند مس و منیزیوم که بسیار با ارزشمند می باشد بسیار اندک شده است و سرمایه گذاران بخش خصوصی با احتیاط به این بخش ورود می کنند.
وی در ادامه با اشاره به اینکه هیچ اقدامی برای اکتشاف و برداشت ذخایر فلزاتی همچون منیزیوم با وجود ذخیره خوب در کشور، انجام نشده در ادامه افزود: برای استحصال منیزیوم به مواد معدنی مانند دولومیت که دارای MgO حدود 20 است، نیاز است؛ با این حال بسیار عجیب به نظر می‌رسد که با وجود در اختیار داشتن ذخایر فراوان از این ماده معدنی (دولومیت) که پایه آهکی دارد و در کوره‌های بلند فولاد در هندوستان به عنوان کمک ذوب استفاده می شود اما در ایران سرمایه‌گذاری برای تولید این ماده معدنی و استفاده از آن برای استحصال منیزیوم انجام نشده و حتی سرمایه‌گذار نیز تمایلی برای ورود به این بخش نداشته است.
جعفری طهرانی افزود: اکنون که ایران در شرایط تحریمی قرار دارد و تکنولوژی اروپایی برای استحصال این ماده معدنی نیز در دسترس نیست، ورود سرمایه‌گذاران برای استحصال این فلز را بیش از گذشته در هاله‌ای از ابهام برده است.
وی به فلز مس نیز اشاره کرد و گفت: از آنجایی‌که تکنولوژی فرآوری مس بسیار ساده تر از منیزیوم است تمایل برای سرمایه‌گذاری در این بخش همچنان وجود دارد.
به عقیده این تحلیلگر ارشد بازارهای بین‌المللی مواد معدنی و فولاد، مهم‌ترین اصل در فضای کسب و کار ثبات قوانین است. زیرا در شرایطی که فعالیت معدنی با ریسک بالا همراه است نباید با تغییر مداوم قوانین برای بازار داخلی و صادرات ریسک کار را افزود.
وی با اشاره به اینکه در بحث تحریم‌های بین‌المللی انتخابی برای چگونگی انجام کار و صادرات وجود دارد یا خیر، نیز گفت: گاهی اوقات هیچ کاری در خصوص تحریم‌ها نمی‌توان انجام داد. برای مثال زمانی که محموله‌ای قرار است صادر شود به دلیل تحریم‌ها مجبور به پرداخت هزینه بیشتر برای حمل دریایی خواهیم بود؛ در این شرایط دولت باید قوانین را برای بازه زمانی بیش از یک سال طرح و اجرایی کند تا سرمایه‌گذار بیشتر از این از تجارت خسران نبیند، در غیر این صورت علاقه‌مندی برای حضور سرمایه‌گذار در بخش معدن روزبه‌روز کاهش خواهد یافت.
وی درباره چالش‌های عمده موجود در فضای کسب و کار با اشاره به اینکه تغییر مجدد قوانین ریسک را بالا می‌برد گفت: تحریم‌های بین‌المللی به صورت خودکار در حوزه معدن و صنایع معدنی وجود دارد و نشان آن نام بردن صنایع فولادی و سنگ آهن ایران در آخرین لیست تحریم‌های امریکاست که گویای اهمیت این دوبخش اقتصاد است. بنابراین امریکا نیز سعی دارد جلوی صادرات و فعالیت در بخش معدن و صنایع معدنی را بگیرد. حال اگر قرار است صادراتی نیز در این حوزه انجام شود با قیمت‌های پایین‌تر از جهانی انجام خواهد شود و صادرکننده مجبور است که به خواسته های خریداران تن داده و در شرایط نه چندان ایده‌آل محصولش را به فروش برساند.
وی درخصوص اینکه چه راهکارهایی برای بهبود فضای کسب و کار وجود دارد نیز گفت: در خصوص تحریم‌ها راهکاری وجود ندارد و اگر قرار به انجام صادرات باشد با مشکلات عدیده‌ای همچون دریافت ارز و نقل و انتقالات خارج از سیستم بانکی روبرو هستیم. بنابراین توصیه می‌شود که در شرایط فعلی که ایران به ارزآروی نیاز دارد، دولت در خصوص کالاهایی که صادرات آن بلامانع خواهد بود و نیاز کشور نیست، امتیاز قائل شود. برای مثال اکنون قیمت سنگ‌آهن بالاست و در این شرایط می توان از صادرات سنگ آهن هماتیت که مورد نیاز کشور نیست بهره برد.
وی گفت: در شرایطی که به نظر می رسد جنگ تجاری چین و هندوستان نیز آغاز شده و ممکن است بر صادرات سنگ آهن هندوستان نیز تاثیر بگذارد، ما باید از این فرصتها استفاده کنیم؛ متاسفانه نه تنها مهارتی برای استفاده از این فرصتها نداریم بلکه موقعیتها را از بین می بریم. بنابراین دولت باید با توجه به اطلاعات روز در بازار جهانی قدرت مانور داشته باشد و شرایطی را ایجاد کند که بتوان از این فرصتها استفاده کرد.
جعفری طهرانی در ادامه به یکی از مشکلات در صنایع مختلف کشور اشاره کرد و گفت: معضل اساسی که امروز نه تنها در بخش معدن و صنایع معدنی وجود دارد بلکه در همه رشته‌ها نیز دیده می‌شود، مازاد نیروی انسانی است؛ در شرایط فعلی نیز شیوع کرونا مزید بر علت شده تا فعالیت‌های تجاری و اقتصادی کاهش پیدا کنند و فارغ التحصیلان در رشته‌های مختلف معدن و صنایع معدنی نیز مانند دیگر فارغ التحصیلان دیگر رشته‌ها جذب بازار کار نشوند.
به گفته وی، در شرایط فعلی تا جایی‌که امکان دارد باید بر صادرات تمرکز داشته باشیم و از افراد دانش آموخته و تحصیل کرده در زمینه افزایش تولید در جهت صادرات استفاده کنیم. چراکه در داخل کشور به دلیل محدودیت‌های به وجود آمده ناشی از بد شدن شرایط اقتصادی، شیوع کرونا و تحریم، لازم است از افراد دانش آموخته و کسانی که بر دانش جهان نیز اشراف دارند استفاده کرد تا بتوان مازاد نیاز داخل برای محصولات تولیدی را به سمت صادرات سوق داد.
منبع: ایراسین